ΚΑΛΕΣΜΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΚΗ ΣΤΟ ΕΦΕΤΕΙΟ ΤΩΝ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΩΝ ΒΑΣΑΝΙΣΤΩΝ ΤΟΥ ΧΡ. ΧΡΟΝΟΠΟΥΛΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 30/9/20

 

Την Τετάρτη, 30 Σεπτεμβρίου, πρόκειται να γίνει, στο Μικτό Ορκωτό Εφετείο, η εξ΄ αναβολής δίκη των δυο αστυνομικών του ΑΤ Καλλιθέας που, το 2015, είχαν καταδικαστεί σε 8 χρόνια φυλάκιση με αναστολή, επειδή, το 2007, είχαν βασανίσει και τραυματίσει σοβαρά, τον Χρ. Χρονόπουλο (άτομο με προβλήματα ψυχικής υγείας), αφήνοντάς τον δια βίου βαριά ανάπηρο.

Η δίκη αυτή, που ήταν να γίνει στις 10/2/20, είχε αναβληθεί λόγω «κωλύματος» που παρουσίασε ο συνήγορος του ενός εκ των δυο αστυνομικών, που δεν είναι άλλος από τον γνωστό Γ. Μιχαλόλια, ανιψιό και συνήγορο του αρχηγού της Χρυσής Αυγής Ν. Μιχαλολιάκου. Το κώλυμα που είχε επικαλεστεί, ήταν ότι έπρεπε να είναι, την ίδια ώρα, παρών στο δικαστήριο που δικαζόταν ο αρχιναζί θείος του. 

Οι ταυτόσημοι υπερασπιστικοί μηχανισμοί του κατηγορούμενου για την εγκληματική δράση της ΧΑ αρχηγού της, καθώς και των αστυνομικών που βασάνισαν και προκάλεσαν ανεπανόρθωτες εγκεφαλικές βλάβες σ΄ ένα άτομο με ψυχιατρική εμπειρία, μιλούν από μόνοι τους.

Η δολοφονική κακοποίηση, από τους αστυνομικούς του ΑΤ Καλλιθέας, του Χρ, Χρονόπουλου είχε ως «αιτία και αφορμή» ότι ενοχλούσε, φραστικά, το περιβάλλον του καφενείου, όπου πάντα σύχναζε (χωρίς, φυσικά, να προβάλλει κανενός είδους απειλή).

Στο σκεπτικό της καταδικαστικής, σε πρώτο βαθμό, απόφασης για τους δυο αστυνομικούς, είχε συμπεριληφθεί το στοιχείο του «βασανισμού κρατούμενου πολίτη»..

Δυο άλλοι αστυνομικοί, οι οποίοι επίσης κατηγορούνταν για την ίδια υπόθεση, «απαλλάχτηκαν λόγω παραγραφής», καθώς η κατηγορία γι΄ αυτούς μετατράπηκε σε πλημμέλημα.

Η υπόθεση του Χρ. Χρονόπουλου μας αφορά όλους και όλες.

Πρόκειται για την τραγική έκβαση μιας καθημερινής πρακτικής της αστυνομίας απέναντι στους ψυχικά πάσχοντες, μεταξύ άλλων, κατά την εκτέλεση (πάντα από την αστυνομία) των εισαγγελικών εντολών για ακούσια νοσηλεία - όπως και απέναντι σε πολλούς άλλους (πρόσφυγες κλπ), με τα επανειλημμένα περιστατικά σοβαρών τραυματισμών, βασανιστηρίων, θανάτων, μέσα στα διάφορα αστυνομικά τμήματα.

Καλούμε όλους και όλες, την Τετάρτη, 30/9/20, στις 9 πμ, στο Μικτό Ορκωτό Εφετείο Αθηνών (Λουκάρεως και Λ. Αλεξάνδρας)

Καμιά απαλλαγή, καμιά αθώωση για τους δράστες του βασανισμού και της δολοφονικής κακοποίησης του Χρ. Χρονόπουλου.

 

 

ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΓΙΑ ΕΝΑ ΠΟΛΥΜΟΡΦΟ ΚΙΝΗΜΑ ΣΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ 

 

 

 

ΤΙΣ ΑΚΟΥΣΙΕΣ ΝΟΣΗΛΕΙΕΣ ΣΕ ΙΔΙΩΤΙΚΕΣ ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ Η ΕΨΕ

 

Όταν τον περασμένο Ιανουάριο η Ελληνική Ψυχιατρική Εταιρεία (ΕΨΕ) ανακοίνωνε την δημιουργία επιτροπής για την «βελτιστοποίηση» του νομοσχέδιου για την ακούσια νοσηλεία, που είχε ετοιμάσει ο Σύριζα (και δεν είχε προλάβει να περάσει στη Βουλή λόγω των εκλογών) και η Πρωτοβουλία ‘Ψ’, με ανακοίνωσή της, αναδείκνυε τους στόχους αυτής της «βελτιστοποίησης», που ήταν η θεσμοθέτηση της απρόσκοπτης δυνατότητας για εκτέλεση ακούσιων νοσηλειών και σε ιδιωτικές κλινικές, καθώς και η περαιτέρω ασυδοσία στην εφαρμογή των κατασταλτικών πρακτικών (μηχανικές καθηλώσεις ακόμα και σε εκουσίως νοσηλευόμενους), το ΔΣ της ΕΨΕ μας κατηγόρησε για «προκαταρκτική δίκη προθέσεων», καθώς «ακόμα δεν είχαν βγάλει κάποια πρόταση» και «ούτε καν είχε συνέλθει η επιτροπή» που θα την συγκροτούσε.

Πριν λίγες μέρες, όμως, κυκλοφόρησε στο διαδίκτυο η πρότασή τους για την «ακούσια ψυχιατρική περίθαλψη» που επιβεβαιώνει με το παραπάνω τα όσα είχαμε επισημάνει από τότε, καθώς δεν αναμενόταν τίποτα διαφορετικό από μια «ψυχιατρική κοινότητα» της οποίας αυτές οι προτάσεις συνιστούν την κυρίαρχη κουλτούρα της και αποτελούν την καθημερινή πρακτική της και τις πάγιες επιδιώξεις της.

Βασικός άξονας των προτάσεων (στην πραγματικότητα, η μόνη ουσιαστικά πρόταση), που επαναλαμβάνεται σε πολλές διαδοχικές παραγράφους, είναι ότι η «ακούσια ψυχιατρική περίθαλψη» μπορεί να γίνεται «σε Μονάδα Ψυχικής Υγείας του Δημόσιου ή Ιδιωτικού Τομέα».

Την γνωμάτευση για την ανάγκη «ακούσιας περίθαλψης» προτείνεται να έχουν, πλέον, τη δυνατότητα να χορηγούν και ιδιώτες ψυχίατροι, εργαζόμενοι όχι μόνο σε ΜΚΟ, αλλά και σε ιδιωτικές κλινικές, καθώς, μάλιστα, η αναφορά της σχετικής αρμοδιότητας σε «αρμόδια τομεοποιημένη Μονάδα Ψυχικής Υγείας του τομέα διαμονής» συμπεριλαμβάνει έμμεσα και τις ιδιωτικές κλινικές. Πόσο μάλλον η πρόβλεψη, σε μια χώρα με τελείως ανύπαρκτη την όποια, έστω στοιχειώδη, κοινοτική παρέμβαση, να δίνεται η δυνατότητα, επί αδυναμίας εξέτασης από υπηρεσία, αυτή να γίνεται «από ψυχίατρο εγγεγραμμένο σε ειδικό κατάλογο τηρούμενο στο οικείο Πρωτοδικείο».

Αλλά, επί ανυπαρξίας και αυτού, ιδιαίτερα σε νησιωτικές και άλλες απομακρυσμένες περιοχές (απ΄ όπου οι Κινητές Μονάδες, συνήθως των ΜΚΟ, περνάνε αραιά και πού) προτείνεται, από την ΕΨΕ, η τηλε-ιατρική : μια πρακτική κοινωνικής και θεραπευτικής αποξένωσης (χρήσιμη ως περιστασιακό εργαλείο και μόνο για πολύ ιδιαίτερες περιπτώσεις) που, εν μέσω πανδημίας, πήρε «τα πάνω της» ως κανονικότητα, αποκτά, εν προκειμένω, κάποια άκρως τραγελαφικά χαρακτηριστικά, όταν προτείνεται ως επικοινωνία με ασθενή που δυσκολεύεται, δεν επιθυμεί, αρνείται να επικοινωνήσει.

Μετά την έκδοση της προσωρινής εισαγγελικής διαταγής για ακούσια νοσηλεία, αυτή μπορεί να γίνει, από την πρώτη στιγμή, και σε ιδιωτική κλινική του τομέα (τώρα έχουμε και τομεοποιημένες ιδιωτικές κλινικές!!!!) ή και σε (ιδιωτική προφανώς) κλινική άλλου τομέα «λαμβάνοντας σοβαρά υπόψιν και την επιθυμία του ασθενούς»!!!! Η υποκρισία (ως εργαλείο χειραγώγησης και κερδοσκοπικών συμφερόντων) στο μεγαλείο της.

Χαρακτηριστική, επίσης, της κουλτούρας που διέπει την πρόταση της ΕΨΕ είναι η πρόβλεψη ότι «καθ’ όλη τη διαδικασία της ακούσιας ψυχιατρικής περίθαλψης η επικοινωνία ανάμεσα στις αστυνομικές και εισαγγελικές αρχές και τα νοσηλευτικά ιδρύματα, εκτός των επιδόσεων προς τον ασθενή, δύνανται να πραγματοποιούνται με οποιονδήποτε τρόπο, ιδίως με ηλεκτρονική αλληλογραφία ή μέσω τηλεομοιότυπου ή βιντεοκλήσης και υπόκεινται στους περιορισμούς διαχείρισης δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα». Ποια εγγύηση, ποια προάσπιση, για ποια δικαιώματα μπορεί να υπάρχει όταν ψυχίατροι, εισαγγελείς και αστυνομία συνεργάζονται τόσο «στενά και αυτονόητα», μέσω και της «άυλης επικοινωνίας»;

Ένα άλλο χαρακτηριστικό στοιχείο των προτάσεων της ΕΨΕ είναι αυτό (που διέπει και το νομοσχέδιο που κληροδότησε ο Σύριζα) της αναφοράς (σε όλη την ακολουθία των διαδικασιών της «ακούσιας περίθαλψης») στην εγγύηση των δικαιωμάτων των ασθενών (αν όροι, χρονικοί περιορισμοί κλπ δεν τηρούνται, όπως πάντα γίνεται) ως απλής έκθεσης ιδεών, με συμπληρωματική, στο τέλος, τη φράση «εκτός και αν συντρέχουν λόγοι ανωτέρας βίας». Οπότε, οι έχοντες την εξουσία να εκφέρουν κρίση για το ποιοί είναι και πώς ορίζονται οι «λόγοι ανωτέρας βίας», είναι ελεύθεροι να κάνουν ό,τι θέλουν.

Το ίδιο ισχύει και ως προς το πάγιο αίτημα της ΕΨΕ για την απρόσκοπτη επιβολή των κατασταλτικών πρακτικών, της μηχανικής καθήλωσης, της απομόνωσης κλπ, ακόμα και στους εκουσίως νοσηλευόμενους. Αν και λόγοι που έχουν μάλλον να κάνουν με τις επίσημες γραμμές διεθνών οργανισμών, δεν επέτρεψαν στην ΕΨΕ ν΄ αναφέρει, σ΄ αυτές τις προτάσεις της, ευθαρσώς τη λέξη «εκούσιες νοσηλείες», ωστόσο, σε κάποιες παραγράφους όπου αναφέρονται οι λόγοι επιβολής των μέτρων αυτών, με την κρίση και απόφαση πάντα του έχοντος την εξουσία ψυχιάτρου, δεν υπάρχει η αναφορά στη συνθήκη της «ακούσιας περίθαλψης», όπως σε προηγούμενες και επόμενες παραγράφους Αυτό μπορεί κάτι ν΄ αφήνει να υπονοηθεί….

Αφήσαμε για το τέλος ένα από τα πιο κρίσιμα σημεία που χαρακτήριζαν την αντιδραστικότητα του νομοσχέδιου που κατέλειπε ο Σύριζα και που τώρα προσυπογράφει ασμένως η ΕΨΕ, αλλά με την «βελτιστοποίησή» του επί το αντιδραστικότερο. Πρόκειται για την ρύθμιση για την «ακούσια θεραπεία στην κοινότητα», αυτή τη νεοφιλελεύθερη πολιτική διάχυσης του κοινωνικού ελέγχου μέσα στην κοινότητα, με το κατά το δυνατόν μικρότερο κόστος για το εκάστοτε επιτελικό κράτος. Αντιγράφοντας τα διεθνή νεοφιλελεύθερα πρότυπα, το νομοσχέδιο του Σύριζα πρόβλεπε ότι η «ακούσια θεραπεία στην κοινότητα» θα ήταν εναλλακτική στην ακούσια νοσηλεία. Υποχρεωτική λήψη της φαρμακευτικής αγωγής (φυσικά, ενέσιμης) ως το δέλεαρ/αντάλλαγμα για την αποφυγή εισαγωγής για νοσηλεία, από τη μια, και, από την άλλη, το πιο γρήγορο εξιτήριο (με κύριο λόγο, μέσα στην πληθώρα των ράντζων, να απελευθερώνονται κλίνες για τις επόμενες εισαγωγές), υπό τον όρο της υποχρεωτικής, μέσω εισαγγελικής εντολής, λήψης της φαρμακευτικής αγωγής.

Τώρα η ΕΨΕ χρησιμοποιεί τον όρο «ακούσια ψυχιατρική περίθαλψη», στον οποίο συγχωνεύει την «ακούσια νοσηλεία» με την «ακούσια θεραπεία» (σαν δυο πλευρές του ίδιου πράγματος που, απλώς, γίνεται «μέσα» ή «έξω»), αλλά κρατάει στις προτάσεις της, ως προς την «ακούσια θεραπεία στην κοινότητα», μόνο το δεύτερο σκέλος της, το πιο γρήγορο εξιτήριο, απαλείφοντας το (έστω προσχηματικά) εναλλακτικό της αποφυγής της νοσηλείας - προφανώς γιατί αυτό δεν συμφέρει του κλινικάρχες, με τους οποίους συμπορεύεται και για τους οποίους μόχθησε, φέρνοντας αυτή την πρόταση για την επάνοδο των ιδιωτικών ψυχιατρικών κλινικών στο κέντρο της παροχής (πληρωμένων από την τσέπη του καθενός) ψυχιατρικών «υπηρεσιών».

Οι προτάσεις της ΕΨΕ είναι στην πραγματικότητα μια προσαρμογή του άκρως αμφιλεγόμενου (και, από πολλές απόψεις, αντιδραστικού) νομοσχέδιου που κατέλειπε ο Σύριζα, στις επιδιώξεις των κλινικαρχών και των διαπλεκόμενων συμφερόντων, που, πλέον, ηγεμονεύουν στην ΕΨΕ, μεταξύ πανεπιστήμιου, ψυχιάτρων του δημοσίου και ιδιωτών, συμπεριλαμβανομένων των ΜΚΟ ψυχικής υγείας και των ιδιωτικών ψυχιατρικών κλινικών, υπό την σκέπη πάντα και την «ευγενή χορηγία» της φαρμακοβιομηχανίας.

Συμπλέουν και βρίσκουν πρόσφορο έδαφος με τις ακολουθούμενες πολιτικές υπέρ της ιδιωτικοποίησης παντού, μεταξύ άλλων, και στην (μη) αντιμετώπιση της πανδημίας μέσω της αδρής χρηματοδότησης των ιδιωτικών κλινικών για χρησιμοποίηση των κλινών ΜΕΘ, αντί για μαζικές προλήψεις και τη δέουσα χρηματοδότηση του άκρως υποστελεχωμένου και υποχρηματοδοτημένου ΕΣΥ γενικά (και ιδιαίτερα του κρίσιμης σημασίας πρωτοβάθμιου συστήματος Υγείας) που αντιμετωπίζει τον κίνδυνο της πλήρους κατάρρευσης εν μέσω της υγειονομικής κρίσης.

Δεν είναι, λοιπόν, τυχαίο ότι οι προτάσεις της ΕΨΕ καταλήγουν σε προτροπή προς τον Υπουργό Υγείας να ορίσει, με απόφασή του, τις «Μονάδες Ψυχικής Υγείας, δημόσιες ή ιδιωτικές, οι οποίες αναπτύσσουν Υπηρεσίες Ολοκληρωμένης Κοινοτικής Θεραπείας και παρέμβασης στην κρίση, και την περιοχή ευθύνης αυτών». Εχοντας από πριν ορίσει

ότι «έργο των Υπηρεσιών Ολοκληρωμένης Κοινοτικής Θεραπείας αποτελεί η πρόληψη, η έγκαιρη παρέμβαση για την αποφυγή της κρίσης ή της υποτροπής της νόσου και η διασφάλιση της συνέχειας της ψυχιατρικής φροντίδας, η κατ’ οίκον εξέταση του ασθενή και η παρακολούθησή του κατά την περίοδο της ακούσιας ψυχιατρικής περίθαλψης στην κοινότητα», καταλαβαίνει κανείς ότι η διεκδίκηση πάει πολύ πιο πέρα από την μέχρι τώρα ιδιωτικοποίηση, τύπου ΜΚΟ, των υπηρεσιών, προς την καθαρά κερδοσκοπική - αυτή των κλινικαρχών και γενικά εταιριών που αποσκοπούν στην ξέφρενη εκμετάλλευση του ψυχικού πόνου.

Βέβαια, θα γνωρίζει η ΕΨΕ ότι οι κλινικάρχες είχαν ήδη σπεύσει να διεκδικήσουν και να επιτύχουν την αποδοχή, από την παρούσα κυβέρνηση, της επιστροφής στην απρόσκοπτη δυνατότητα των ιδιωτικών ψυχιατρικών κλινικών να δέχονται ακούσιες νοσηλείες, και είναι θέμα ημερών η δημοσίευση σχετικής υπουργικής απόφασης. Η ΕΨΕ και οι προτάσεις της δεν είναι παρά, απλώς, το «επιστημονικό» περιτύλιγμα αυτών των ιδιωτικών συμφερόντων, στα οποία πολλά από τα μέλη της είναι συμμέτοχα..

Όλα αυτά δείχνουν ότι έχουμε μπροστά μας εν εξελίξει μιαν ολοταχή νεο-ιδρυματική, έως και παλαιο-ιδρυματική, παλινδρόμηση στο χώρο της ψυχικής υγείας και είναι κρίσιμης σημασίας η οργάνωση μιας κινηματικής αντίστασης και αντίδρασης απέναντι σε μια κυρίαρχη ψυχιατρική, που έχει χάσει ακόμα και το όποιο προσχηματικό ίχνος της πάλαι ποτέ «θεραπευτικότητάς» της.

27/9/2020

ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΓΙΑ ΕΝΑ ΠΟΛΥΜΟΡΦΟ ΚΙΝΗΜΑ ΣΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ

Η ΚΑΤΑΣΤΡΑΤΗΓΗΣΗ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΚΑΙ Ο ΑΣΦΥΚΤΙΚΟΣ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΨΥΧΙΚΑ ΠΑΣΧΟΝΤΩΝ ΣΤΙΣ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙ ΠΙΟ ΜΕΓΑΛΟ ΚΙΝΔΥΝΟ ΠΑΡΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΟΡΟΝΟΪΟ

 

Αν και μέσα στον ορυμαγδό των κοινωνικών, οικονομικών και πολιτικών εξελίξεων εν μέσω της πανδημίας του Covid-19 (από τις ζοφερές επιπτώσεις στη ζωή της πλειονότητας, μέχρι τη Μόρια) ζητήματα όπως αυτό της λειτουργίας των υπηρεσιών ψυχικής υγείας και της περαιτέρω καταστρατήγησης των δικαιωμάτων των ψυχικά πασχόντων περνούν ακόμα πιο πολύ στην αφάνεια και στο περιθώριο, ωστόσο, κάποια μέτρα που παίρνονται ως προστατευτικά, υποτίθεται, από τον κορονοϊό, δεν πρέπει να διαφύγουν της προσοχής.

Καθώς, μάλιστα, στην Υγεία γενικότερα, η υγειονομική κρίση αντιμετωπίστηκε με σχεδόν αποκλειστικά περιοριστικά, απαγορευτικά και αστυνομικά μέτρα και καθόλου με πολιτικές στοχευμένες στην ενδυνάμωση του δραματικά υποστελεχωμένου και υποχρηματοδοτημένου συστήματος Υγείας (με μαζικές προσλήψεις μόνιμου προσωπικού, έμφαση στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας και στα χωρίς κανένα περιορισμό και δωρεάν τεστ), στο σύστημα των υπηρεσιών ψυχικής υγείας, όπου τα δικαιώματα των ασθενών είναι πάντα υπό αμφισβήτηση και σε «καθεστώς εξαίρεσης», τα μέτρα που ήδη εφαρμόζονται και που διαρκώς γίνονται πιο ασφυκτικά, σηματοδοτούν την αντιμετώπιση των ψυχικά πασχόντων ως πολιτών «δευτέρας κατηγορίας».

Η πρόσφατα διορισμένη, και με γνωστό πολιτικό παρελθόν, υφυπουργός Υγείας, με αρμοδιότητα την ψυχική υγεία, Ζ. Ράπτη ανακοίνωσε (8/9), μια σειρά από «επικαιροποιημένα μέτρα», που πρέπει να τύχουν ιδιαίτερης προσοχής.

Για τα Κέντρα Ημέρας, τις Κινητές Μονάδες, τα Κέντρα Ψυχικής Υγείας και τα εξωτερικά ιατρεία των ψυχιατρικών τμημάτων προβλέπεται «αναστολή πραγματοποίησης των δια ζώσης ομαδικών δραστηριοτήτων, καθώς και όλων των εξωτερικών δράσεων».

Τέρμα, λοιπόν, οι ομαδικές συναντήσεις, όπου, αν τηρούνται τα συνήθη πια μέτρα (αποστάσεις, μάσκες), δεν υπάρχει τίποτα που να κάνει την κατάσταση πιο «επικίνδυνη» από οποιαδήποτε, με αυτούς τους όρους, ομαδική συνάθροιση.

Αλλά τέρμα και οι «εξωτερικές δράσεις», δηλαδή, βασικά οι κατ΄ οίκον επισκέψεις, στα έστω ελάχιστα ΚΨΥ που εξακολουθούσαν, και σε «κανονικούς καιρούς», να γίνονται ακόμα. Εξωτερική δράση είναι, λογικά, και αυτή των Κινητών Μονάδων. Δεν θα γίνονται τώρα πια ούτε οι, ούτως ή άλλως, αραιές επισκέψεις τους στα διάφορα νησιά και στην ηπειρωτική χώρα;

Και ναι μεν οι «ατομικές θεραπευτικές δράσεις» θα μπορούν να γίνονται «δια ζώσης», αλλά είναι εμφανέστατη η παρότρυνση να υποκαθίστανται από επικοινωνία μέσω skype, messenger, viber. Αυτή η εξ΄ αποστάσεως επικοινωνία αφορά και τους ενοίκους των στεγαστικών δομών (!) και γενικά τους «ευάλωτους» (αλλά και τη λειτουργία των ΚΟΙΣΠΕ). Μιλάμε, δηλαδή, για πλήρη υποβάθμιση των υπηρεσιών σε πρωτοβάθμιο και γενικά κοινοτικό επίπεδο, ακριβώς την εποχή που αυτές οι υπηρεσίες είναι περισσότερο από ποτέ αναγκαίες.

Ως προς τα δικαιώματα των ενοίκων των στεγαστικών δομών, είναι σαφέστατη η μεταχείρισή τους απλώς ως «νοσηλευόμενων του ιδρύματος» υπό καθεστώς φύλαξης και καθόλου ως κυριολεκτικά ενοίκων της δομής, με το αυτεξούσιο που αυτονόητα θάπρεπε να τους γίνεται σεβαστό και με όλη την αναγκαία στήριξη και συνοδεία. Ετσι διαιωνίζεται η «απαγόρευση των επισκέψεων κοινωνικού χαρακτήρα, εκτός από εξαιρέσεις υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις» - που ποιός θα τις κρίνει; Τι πιο αυτονόητο θα ήταν να γίνονται δεκτές οι επισκέψεις του καθενός, με μάσκα, αποστάσεις κλπ.

Αλλά ακόμα και η ατομική έξοδος του ενοίκου από τη δομή διατηρείται «στο μέτρο του δυνατού». Καταλαβαίνει κανείς ποιος ορίζει αυτό το «μέτρο του δυνατού», που πολύ εύκολα, για πολλούς/ές, τους περισσότερους/ες, όπως γνωρίζουμε πολύ καλά, έχει γίνει αδύνατο. ΄Άλλωστε, ακόμα και η χρήση του κινητού, που αναφέρεται ως επιτρεπτή στα «επικαιροποιημένα μέτρα», ξέρουμε πόσο είναι στην κρίση του κάθε έχοντος, εν προκειμένω, την εξουσία να το στερήσει και να το απαγορεύσει, πάντα υποτίθεται, για «θεραπευτικούς λόγους».

Και είναι ενδιαφέρον για την εγκληματική ασχετοσύνη όσων έλαβαν αυτά τα μέτρα ότι ορίζουν πως, «σε κάθε περίπτωση υπόνοιας νόσησης, πρώτα γίνεται αξιολόγηση από τον ιατρό της μονάδας και στη συνέχεια επικοινωνία για αναφορά στον ΕΟΔΥ…». Όταν ο ιατρός της μονάδας είναι, φυσικά, ψυχίατρος, ο οποίος, ως επί το πλείστον, μπορεί να περνάει από τη μονάδα και μια φορά το μήνα και ότι ο ΕΟΔΥ που έχουν κατασκευάσει, κάνει ό,τι μπορεί για να ξεφορτώνεται την κάθε ύποπτη περίπτωση στην όποια, ιεραρχημένη, «ατομική ευθύνη».

Είναι ενδιαφέρον ότι, σε διαδικτυακή του ανάρτηση, ο πρόεδρος του δικτύου των ΜΚΟ ψυχικής υγείας «ΑΡΓΩ», Μ. Θεοδωρουλάκης δηλώνει ότι «τα μέτρα που υιοθετήθηκαν είναι σχεδόν αυτούσιες οι προτάσεις της ομοσπονδίας ΑΡΓΩ». Τι άλλο θα περίμενε κανείς από τους παρατρεχάμενους της όποιας εκάστοτε κυβέρνησης..

Είναι, μάλιστα, χαρακτηριστικό του κλίματος που έχει δημιουργηθεί στο χώρο της ψυχικής υγείας ότι, μια από τις πιο παλιές, «ιστορικές», ΜΚΟ ψυχικής υγείας απαιτεί, προκειμένου να επισκεφθούν ασθενή σε ψυχιατρείο, τον οποίο είχε αποφασιστεί να τον πάρουν σε δομή τους, απλώς για να (ξανα)συζητήσουν μαζί του (όχι ακόμα να τον πάρουν στη δομή), να κάνει τεστ. Χωρίς, φυσικά, να αναρωτιούνται αν πρώτα αυτοί, στη βάση αυτής τους της λογικής, θάπρεπε να κάνουν τεστ, που πάνε απ΄ έξω ως επισκέπτες. Αλλά επειδή «ο ψυχικά ασθενής είναι ψυχικά ασθενής», άρα είναι και πιο «επικίνδυνος» για τα πάντα.

Και μέσα σ΄ αυτό το κλίμα ανεξέλεγκτης καταστρατήγησης των δικαιωμάτων των ψυχικά πασχόντων, με αφορμή και τον κορονοϊό, είχαμε και μια παρέμβαση βουλευτών της πρώην κυβέρνησης και νυν αντιπολίτευσης, με ερώτηση στη Βουλή, υποτίθεται για την «προστασία ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά την ακούσια ψυχιατρική νοσηλεία» (μια προστασία που δεν φρόντισαν ποτέ, στη πράξη και όχι στα λόγια, όσο ήταν κυβέρνηση). Και ζητούσαν να ψηφιστεί το «έργο ζωής» που δεν πρόλαβαν να ψηφίσουν τότε λόγω των εκλογών και που άφησε που πολλούς από τους συντάκτες του απαρηγόρητους: το νομοσχέδιο για την ακούσια νοσηλεία, βασικό στοιχείο του οποίου είναι η εισαγωγή και στην Ελλάδα της νεοφιλελεύθερης κοπής «ακούσιας θεραπείας στην κοινότητα». Είναι σαφές ότι κυβέρνηση και αντιπολίτευση, ως προς τα κατασταλτικά μέτρα σε πολλούς τομείς, πέρα από τις όποιες προσχηματικές, λεκτικές διαμάχες, βαδίζουν στον ίδιο δρόμο.

Απ΄ όλα αυτά δεν θα μπορούσε να λείψει η Ελληνική Ψυχιατρική Εταιρεία (ΕΨΕ) που, φέρνοντας βαρέως την προ δύο ετών ακύρωση της δυνατότητας να γίνονται ακούσιες νοσηλείες σε ιδιωτικές κλινικές, ετοίμασαν πρόταση προς την παρούσα κυβέρνηση (που, φυσικά, δεν θα πει όχι), με την οποία επαναφέρεται η δυνατότητα ακούσιων νοσηλειών σε ιδιωτικές ψυχιατρικές κλινικές - ακόμα πιο ανεξέλεγκτα από πριν.

Όλα αυτά αναδεικνύουν, εν μέσω μάλιστα της πανδημίας και της με κάθε τρόπο αξιοποίησής της για τα πιο αντιδραστικά μέτρα σε όλα τα πεδία, μια πολύ σκοτεινή ατμόσφαιρα που διαμορφώνεται στο χώρο της ψυχικής υγείας. Και όχι μόνο στην Ελλάδα.

Κάποιοι καλοθελητές θα μπορούσαν να πιαστούν για την ανάγκη της λήψης των οριζόντιων περιοριστικών μέτρων, πχ, από τα συμβάντα στην Αγγλία, όπου, σύμφωνα με δημοσίευμα του Independent (8/5/20), οι άνωθεν εντολές για τη λήψη μέτρων στις ψυχιατρικές μονάδες δόθηκαν όταν διαπιστώθηκε ότι οι θάνατοι στα ψυχιατρεία είχαν διπλασιαστεί σε σχέση με το 2019. Υπήρξαν 106 θάνατοι στα ψυχιατρικά νοσοκομεία μεταξύ 1 Μάρτη και 1 Μάη, σε σύγκριση με τους 51 την ίδια περίοδο το 2019. Οι 54 από αυτούς τους θανάτους οφείλονταν σε επιβεβαιωμένες μολύνσεις από τον κορονοϊό. Δεν πρέπει, ωστόσο, να παραβλέπεται η πολύ σημαντική επισήμανση της Care Quality Commission (CQC) ότι ο κίνδυνος για εξάπλωση του κορονοϊού και τους θανάτους από αυτόν, αφορά, πρωτίστως στα ψυχιατρικά νοσοκομεία «μέσης» και «υψηλής ασφαλείας» (που είναι, δηλαδή, από πολύ έως τελείως κλειστά, καθώς ο υποχρεωτικός συγχρωτισμός μπορεί να είναι πολύ πιο επικίνδυνος), αλλά (καθόλου τυχαίο) και σε ασθενείς που είναι στο καθεστώς της «υποχρεωτικής ψυχιατρικής θεραπείας στην κοινότητα».

Και φυσικά, η άλλη πλευρά της κατάστασης που καταγγέλθηκε στην Αγγλία (αλλά, προφανώς, αυτό που καταγγέλθηκε, δεν ισχύει μόνο για εκεί) που είναι η έμμεση επίπτωση του Covid-19 στην αύξηση της χρήσης των μηχανικών καθηλώσεων, του κλεισίματος σε δωμάτια απομόνωσης, της καταχρηστικής φαρμακευτικής δοσολογίας και των αυτοπροκαλούμενων θανάτων.

Άλλωστε, η βία κατά των ψυχικά πασχόντων καλά κρατεί, μέσα και έξω από τα ιδρύματα, με πιο ενδεικτική τη δολοφονική βία που ακούν οι αμερικάνοι αστυνομικοί όχι μόνο κατά του κάθε Τζωρτζ Φλόιντ, αλλά και κατά των ψυχικά πασχόντων καθώς, σύμφωνα με την Washington Post, «από τις αρχές του 2015, τουλάχιστον 1.254 άνθρωποι με ψυχικές και διανοητικές νόσους έχουν πέσει νεκροί από σφαίρες οργάνων της τάξης… πολύ συχνά με ρατσιστικά κίνητρα».

Εν κατακλείδι, το ότι δεν υπήρξαν θάνατοι από τον Covid-19 μέχρι τώρα στις ψυχιατρικές μονάδες στην Ελλάδα, δεν οφείλεται στα όποια μέτρα πάρθηκαν (ή δεν πάρθηκαν, όπως, πχ, της ενίσχυσης του συστήματος Υγείας), αλλά από τη συνολικότερη διαδρομή του κορονοϊού σ΄ αυτή τη χώρα, όπως και σε άλλες, με απρόβλεπτο, όμως, το μέλλον, καθώς ήδη άρχισαν και εδώ οι θάνατοι στα γηροκομεία κλπ.

Τα όποια μέτρα για την προστασία από την πανδημία, εν προκειμένω στο χώρο στης ψυχικής υγείας, δεν πρέπει επ΄ ουδενί να γίνει δεκτό να λαμβάνονται στη βάση της καταστρατήγησης των δικαιωμάτων των ψυχικά πασχόντων. Υπάρχουν τρόποι προστασίας από τον Covid-19, που σέβονται τα δικαιώματα, την υποκειμενικότητα και το αυτεξούσιο των ψυχικά πασχόντων. Όπως απέδειξε και η πανδημία διεθνώς, είναι τα ποικίλων ειδών ιδρύματα που ευνοούν τους θανάτους.

Η στροφή στην κοινότητα, στην κατ΄ οίκον φροντίδα, στη διαπροσωπική επικοινωνία, στην ολόπλευρη στήριξη, είναι ο μόνος δρόμος.

Καλούμε όλες και όλους σ΄ έναν διαρκή αγώνα για υπεράσπιση των δικαιωμάτων όλων μας, μέσα και έξω από το μονάδες ψυχικής υγείας. Είναι τώρα που η «αντίσταση στο υπάρχον» είναι όσο ποτέ πριν αναγκαία, όσο ποτέ πιο απαραίτητη προϋπόθεση για την ίδια τη ζωή, για μια ζωή με αξιοπρέπεια.

14/9/2020

ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΓΙΑ ΕΝΑ ΠΟΛΥΜΟΡΦΟ ΚΙΝΗΜΑ ΣΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ