ΚΑΙ ΟΙ ΓΕΝΙΚΟΙ ΓΙΑΤΡΟΙ ΣΤΟ ‘ΠΑΙΧΝΙΔΙ’ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΑΔΕΙΩΝ ΟΠΛΟΦΟΡΙΑΣ

Με πρόσφατη απόφαση της Γενικής Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας του Υπουργείου Υγείας επεκτείνεται η δικαιοδοσία έκδοσης πιστοποιητικών ψυχικής υγείας για την έκδοση αδειών οπλοφορίας και στους γενικούς γιατρούς.

Μέχρι τώρα, βάσει του σχετικού νόμου του 1994, η αρμοδιότητα αυτή προβλέπονταν για τους γιατρούς με ειδικότητα νευρολόγου-ψυχιάτρου (μια διατύπωση που αντανακλά την περίοδο προ του χωρισμού, εδώ και πολλά χρόνια, των δυο ειδικοτήτων), αλλά και με ειδικότητα παθολόγου(!).

Τον Ιούνιο του 2013 ο ‘τότε’ Σύριζα (στον διαχρονικά γνωστό ρόλο του «κόμματος της αντιπολίτευσης»), με αφορμή, μεταξύ άλλων, διάφορα συμβάντα που είχαν προκύψει σχετικά με την χορήγηση, από γνωστό (Χρυσαυγίτη τότε, της ΛΕΠΕΝ τώρα) ψυχίατρο του ΨΝΑ, πιστοποιητικών σε γνωστούς Χρυσαυγίτες, για την έκδοση αδειών οπλοφορίας, είχε υποβάλλει ερώτηση προς τον τότε Υπουργό ΠροΠο Ν. Δένδια, στην οποία, αφού αναλύονταν η ‘ευκολία’ με τη οποία εκδίδονται τα πιστοποιητικά αυτά, ζητούσε την αυστηροποίηση του ισχύοντος νομικού πλαισίου για την έκδοση αδειών οπλοφορίας. Εκανε μάλιστα αναφορά στις θέσεις, επί του προκειμένου, της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας (ΕΨΕ), στις οποίες θα αναφερθούμε και εμείς παρακάτω, αλλά για να τις ξεχάσει πλήρως (όταν άλλαξε θέση στο πολιτικό παιχνίδι), και τις θέσεις αυτές και την ερώτησης που είχε υποβάλει τότε, λειτουργώντας, όπως παντού,  σαν μια κλασσική καθεστωτική κυβέρνηση.

Το διακύβευμα τότε ήταν, προφανώς, ο συστηματικός εξοπλισμός, με πυροβόλα όπλα, των μελών της Χρυσής Αυγής μέσω «νόμιμων διαδικασιών». Αλλά ήταν και κάτι ακόμη : η εν γένει ευκολία με την οποία ανέκαθεν βγαίνουν τα πιστοποιητικά ψυχικής κατάστασης για έκδοση αδειών οπλοφορίας (δεν συζητάμε για τους παθολόγους και τώρα τους γενικούς γιατρούς, αλλά) από τους ίδιους τους ψυχιάτρους. Συχνά με ένα μοναδικό, και συνήθως σύντομο, ραντεβού στα εξωτερικά ιατρεία, ενίοτε μετά από τηλεφώνημα από «γνωστό του γνωστού» για την θεωρούμενη ως «αυτονόητη» έκδοση, ή ανανέωση, της άδειας του κυνηγετικού όπλου – κάτι μάλιστα που χρησιμοποιείται και ως επιχείρημα για την επέκταση της δικαιοδοσίας έκδοση πιστοποιητικών και στους γενικούς γιατρούς, ως κάτι, δηλαδή, που θα διευκολύνει τους κατοικούντες σε απομακρυσμένες περιοχές κατόχους κυνηγετικών όπλων, λες και η κυνηγετική καραμπίνα δεν είναι όπλο, που έχει μάλιστα «πρωταγωνιστήσει» σε μύρια όσα φονικά επεισόδια.

Είναι γι΄ αυτό το λόγο και με αφορμή, μεταξύ άλλων, την επέκταση της δυνατότητας οπλοφορίας στα ιδιωτικά αστυνομικά σώματα (security), που το 2009 η ΕΨΕ εξέδωσε μιαν απόφαση σχετικά με το ζήτημα αυτό, όπου εκτίθενται οι προβληματικές σχετικά με την έκδοση αυτών των πιστοποιητικών και  η οποία θα έπρεπε να λειτουργεί ως κατευθυντήριος άξονας στην αντιμετώπιση του εν λόγω ζητήματος. Υπενθυμίζουμε ότι, μεταξύ άλλων, το κείμενο της απόφασης αυτής τονίζει ότι: 

«η Ψυχιατρική και οι Ψυχίατροι», πόσο μάλλον οι παθολόγοι και οι γενικοί γιατροί, θα προσθέταμε εμείς, «δεν έχουν τις γνώσεις ούτε τα μέσα για να μπορούν να βεβαιώσουν με ασφάλεια εάν ένα πρόσωπο μπορεί να φέρει πυροβόλο όπλο ή άλλο φονικό όργανο και πολύ περισσότερο να βεβαιώσουν ότι το πρόσωπο αυτό σε κάθε περίπτωση και υπό οποιεσδήποτε περιστάσεις θα αντιδράσει σύμφωνα με τις επιταγές του Νόμου και τις περί δικαίου και ηθικής αντιλήψεις που επικρατούν. Η αδυναμία ασφαλούς εκτίμησης και πρόβλεψης γίνεται ακόμη μεγαλύτερη σε συνθήκες όπου το γενικότερο κλίμα χαρακτηρίζεται από έλλειψη κοινωνικής αλληλεγγύης, συναισθηματική απίσχναση, χλευασμό των ιδανικών, έκπτωση των αξιών, αμφισβήτηση θεσμών και πολιτική πενία και καθημερινά και συνεχώς επιδεινούμενα φαινόμενα υπέρμετρης, άλογης και όχι σπάνια ανθρωποκτόνου βίας».

Κι΄ ακόμα, ότι:

«Ο ψυχίατρος μπορεί να βεβαιώσει ότι ένα συγκεκριμένο πρόσωπο ‘δεν πρέπει να φέρει όπλο’, αλλά δεν μπορεί να βεβαιώσει ότι ένα συγκεκριμένο πρόσωπο ‘μπορεί να φέρει όπλο’».

Ποτέ κανείς δεν εξέλαβε στα σοβαρά αυτούς τους κατευθυντήριους άξονες, ούτε οι δημόσιες υπηρεσίες, μέσω των οποίων εκδίδονται τα πιστοποιητικά αυτά, ούτε η αστυνομία που ασυζητητί τα δέχεται και χορηγεί την άδεια, ούτε, φυσικά, οι ψυχίατροι που τα συντάσσουν. Πιο εύκολα βγαίνει ένα πιστοποιητικό για οπλοφορία (χωρίς πολλή συζήτηση), ακόμα από την, όλο και μεγαλύτερη, ευκολία με την οποία χορηγούνται ψυχοφάρμακα ως μονόδρομος στην αντιμετώπιση των ψυχολογικών συνεπειών κοινωνικών προβλημάτων.

Σε μια εποχή κοινωνικής απορρύθμισης και έξαρσης της κοινωνικής βίας από άτομα και ομάδες, όχι μόνο του λεγόμενου «κοινού εγκλήματος» (που, ωστόσο, δεν είναι, πλέον, απλώς «κοινό», αλλά ριζώνει και διακλαδώνεται όλο και περισσότερο και όλο και πιο απροκάλυπτα γύρω από κομβικούς πόλους μιας νεόκοπης κυρίαρχης εξουσίας), αλλά και ποικίλων πολιτικών μορφωμάτων ναζιστικού χαρακτήρα, των οποίων η πολιτική υπόσταση βασίζεται στο κοινωνικό/ρατσιστικό μίσος και στις δολοφονικές βιαιοπραγίες, η περαιτέρω διευκόλυνσης της οπλοφορίας (όπως με τη ρύθμιση που εισάγει και τους γενικούς γιατρούς στο παιχνίδι, αντί να υπάρξει επεξεργασία και θεσμοθέτηση της μέγιστης αυστηροποίησης των όρων της διαδικασίας μέσω της οποίας εκδίδεται μια τέτοια ψυχιατρική γνωμάτευση) εκφράζει μια πολιτική και κοινωνική στάση στον απόηχο των ξέφρενων, και για την οπλοφορία, πολιτικών του Ντόναλτ Τραμπ. Πολιτικών που ποντάρουν στην ευόδωση και στην χειραγώγηση της εσωστρέφειας, της ατομικιστικής περιχαράκωσης, της παλινδρόμησης και της απώλειας του «ανθρώπινου μέσα στον άνθρωπο» στη σχέση με τον «άλλο», του κοινωνικού κανιβαλισμού.

Γιατί αυτή η βία δεν έχει να κάνει με την ενεργητική αντίσταση των «από κάτω», καθώς όποτε, ιστορικά, προέκυψε κοινωνική εξέγερση χειραφετητικού χαρακτήρα, δεν χρειάστηκε ποτέ το όποιο πιστοποιητικό για να γίνει. Εχει να κάνει  με τη βία των  «από πάνω», με την καθημερινότητα της βίας στη βάση της οποίας είναι οργανωμένες οι κυρίαρχες κοινωνικές σχέσεις και πολύ περισσότερο, η βία που παράγει η περαιτέρω διατήρηση και αναπαραγωγή αυτών των σχέσεων σε εποχές όπως αυτή, της παρατεταμένης θανάσιμης αγωνίας του συστήματος - βία η οποία θα γίνεται καθημερινά όλο και μεγαλύτερη, με απρόβλεπτες τις μορφές και τις διαστάσεις που πρόκειται να πάρει.

Η ήδη υπάρχουσα ευκολία, και η περαιτέρω διευκόλυνση, της έκδοσης των αδειών οπλοφορίας είναι ένα εργαλείο προς αυτή την κατεύθυνση.

Θ. Μεγαλοοικονόμου

21/9/2016