Ταυτότητα

Ποιοί είμαστε...

Η πρωτοβουλία για τη δημιουργία ενός κινήματος στο χώρο της ψυχικής υγείας δημιουργήθηκε το Νοέμβριο του 2013. Συστήθηκε εν μέσω της κατάρρευσης του δημόσιου συστήματος υγείας που για την ψυχική υγεία σηματοδοτείται κυρίως με το βίαιο κλείσιμο των δημόσιων ψυχιατρείων και την εκτόπιση  των εκεί νοσηλευόμενων ως αντικείμενα προς απόρριψη. Σε έναν τόπο όπου η ψυχιατρική μεταρρύθμιση αποτέλεσε κενό γράμμα και η αναζήτηση μιας εναλλακτικής κουλτούρας που θα συνδιαλέγεται και δε θα εγκλείει παρέμεινε ως αναφορά σε σχετικά συνέδρια και στην παρούσα οικονομική και πολιτική συγκυρία δημιουργήθηκε το πρόσφορο έδαφος για να αλωθεί ότι είχε απομείνει από ένα κατά τα άλλα μονολιθικό και ασυλικό δημόσιο σύστημα περίθαλψης. Ένα σύστημα που χαρακτηρίζεται από το γεγονός ότι πάνω από τις μισές εισαγωγές γίνονται με την παρέμβαση της αστυνομίας, όπου τα δικαιώματα των φερόμενων ως ψυχικά ασθενών  διακηρύσσονται μεγαλοστόμως σε συνέδρια και ημερίδες, όπου η φαρμακοθεραπεία αποτελεί μονόδρομο ειδικά για τις ‘διαταραχές’ εκείνες που αυθαίρετα χαρακτηρίζονται ως ανίατες.

Είμαστε επαγγελματίες, εργαζόμενοι και άνεργοι στο χώρο της ψυχικής υγείας που μας  πνίγει η βαρβαρότητα της ασκούμενης ψυχιατρικής. Είμαστε άνθρωποι που έχουμε διαγνωστεί από επαγγελματίες που δε μας άκουσαν, που τα συμπτώματα μας φροντίσανε να μας τα διαγράψουν με ηλεκτροσόκ και φάρμακα παρά να μας ακούσουν ως ανθρώπους που έχουμε τραυματιστεί. Είμαστε γονείς και φίλοι ανθρώπων με ψυχιατρική εμπειρία που σπάνια αν όχι ποτέ δεν μπήκαμε σε έναν ανοικτό διάλογο για την πολυπλοκότητα των προβλημάτων που αναδύθηκαν όλα αυτά τα χρόνια στην καθημερινότητά μας. 

Βιώνουμε όλοι μας τις συνέπειες μιας παγκόσμιας κρίσης που στην ελληνική πραγματικότητα έχει ήδη δημιουργήσει ανασφάλεια και απογοήτευση. Βλέπουμε στο ήδη απαξιωμένο δημόσιο σύστημα ψυχικής υγείας να διαγράφεται ένα μέλλον ακόμα πιο δυσοίωνο. Στο πνεύμα του πιο άκρατου νεοφιλελευθερισμού οι επιταγές είναι ξεκάθαρες: ιδιωτικοποίηση της παρεχόμενης φροντίδας και περίθαλψης, εργασιακή επισφάλεια και εκτόπιση των πιο αδύναμων από τους ψυχικά πάσχοντες στο δρόμο στο «μοντέλο όσο πιο αδύναμος τόσο πιο περιττός». Και γνωρίζουμε πολύ καλά πως η αδυναμία αυτή είναι σε μεγάλο βαθμό προϊόν κοινωνικών συνθηκών.

Συνδεόμαστε γιατί εξαθλιωμένοι και επισφαλείς εργαζόμενοι σημαίνει αύξηση της ψυχιατρικής καταστολής. Συνδεόμαστε γιατί ο λόγος των άμεσα ενδιαφερομένων είναι αναγκαίος για τη διάνοιξη θεραπευτικών διεξόδων. Συνδεόμαστε γιατί το επιχειρούμενο fasttrack κλείσιμό των ψυχιατρείων  που προγραμματίζεται μας αφορά όχι γιατί τα θέλουμε ανοικτά αλλά ακριβώς γιατί κανείς δε μιλάει για το τι εννοείται ως κλείσιμο και τι ως άνοιγμα: ως  ανοικτή πόρτα και άνοιγμα στην κοινότητα, ως ανοικτή ακρόαση και ανοικτός διάλογος. Αντίθετα ο ψυχιατρικός μονόλογος ήδη αρθρώνει λόγο περί «υποχρεωτικής κατ’ οίκον νοσηλείας», μιλάει για την αναγκαιότητα ίδρυσης δικαστικών ψυχιατρείων, φέρνει στην επικαιρότητα το ηλεκτροσόκ ως εξωραϊσμένη και σαφώς οικονομικότερη πρακτική.

Τους μήνες που προηγήθηκαν δυναμώσαμε. Γίναμε περισσότεροι/ες και γνωριστήκαμε καλύτερα. Διοργανώσαμε ημερίδες και συζητήσεις, ανταλλάξαμε εμπειρίες και γνώσεις, ήρθαμε πιο κοντά. Με τακτικές συναντήσεις σε ένα πνεύμα αντιιεραρχικό, οριζόντιο και ισότιμο, χωρίς κομματικές ταυτότητες και αναθέσεις αλλά με πολιτικό προσανατολισμό για μια άλλη (αντι-) θέσμιση για την ψυχική υγεία, για ένα κίνημα ‘από τα κάτω’, που θα εμπεριέχει το λόγο των σημερινών αποκλεισμένων, που θα φέρει τα ζητήματα της (ψυχικής) υγείας πάλι πίσω στην κοινότητα. Αν και μέλη της πρωτοβουλίας συμμετέχουν σε άλλες συλλογικότητες, σε στέκια και συνελεύσεις γειτονιάς, το όλο εγχείρημα δεν ‘ανήκει’ κάπου. Είναι κτήμα όλων όσων εμπλέκονται σε αυτό κι αυτοί είναι οι μόνοι που μπορούν να του δώσουν πνοή και  νόημα.