Δευτέρα 6 Μαΐου 2024

Θα μιλήσουμε για σπασμένα παράθυρα ή για σπασμένες ζωές;

 

Ο άνθρωπος θα γίνει καλύτερος όταν του δείξεις ποιος είναι

Άντον Τσέχοφ


Επιμένει ο κ. Βαρτζόπουλος ότι τον αδικούμε, ότι παρερμηνεύσαμε τα λεγόμενά του σε ό,τι αφορά στη βιολογική βάση των γυναικοκτονιών. Ας δούμε όμως αν είναι μόνο αυτό το σημείο στη σκέψη του που αναδεικνύει τον βιολογικό ντετερμινισμό που την διακατέχει.

Ο κίνδυνος από τις δηλώσεις του κ. Βαρτζόπουλου είναι πολύ μεγαλύτερος και δεν αφορά μόνο το θέμα των γυναικοκτονιών. Στα μάτια μας μοιάζει να επαναφέρει παλαιές θεωρίες της συντηρητικής αμερικάνικης πολιτικής των δεκαετιών του 60 και του 70, η οποία αγκάλιασε ή μάλλον έθρεψε θεωρίες όπως αυτή του Τζέιμς Κ. Γουίλσον (καθηγητή Διοίκησης Επιχειρήσεων στο UCLA και καθηγητή Δημόσιας Διοίκησης στο Χάρβαρντ) και οδήγησε σε αυτό που σήμερα γνωρίζουμε ως το πλέον απάνθρωπο σύστημα «σωφρονισμού» στον λεγόμενο «αναπτυγμένο» κόσμο.

Σύμφωνα με τον Γουίλσον «η καλύτερη θεραπεία για το έγκλημα είναι να κλείνεις μέσα τους εγκληματίες». Η θεωρία του «σπασμένου παραθύρου» έγινε άμεσα αγαπητή από τον Ρόναλντ Ρήγκαν:

«Αν ένα παράθυρο σπασμένο κτιρίου δεν επισκευαστεί, σύντομα θα βρεθούν και τα άλλα παράθυρα σπασμένα και σύντομα θα εγκατασταθούν σε αυτό ναρκομανείς, καταληψίες, παρίες, αποβράσματα. Οι δολοφονίες μετά είναι θέμα χρόνου να συμβούν».

Πρόκειται για μια απλοϊκή θεωρία που διαμόρφωσε την κατασταλτική πολιτική των ΗΠΑ. Το ΔΟΓΜΑ «Νόμος και Τάξη» με επίκεντρο τη Νέα Υόρκη στηρίχτηκε ακριβώς σε αυτή τη θεωρία. Η κύρια πολιτική γραμμή στηριζόταν στο αξίωμα «απομονώστε το σάπιο μήλο, να μη σαπίσουν και τα υπόλοιπα». Το 2015 εκτεταμένη μετα-ανάλυση έδειξε πως δεν υπάρχουν στοιχεία ότι η επιθετική πολιτική αστυνόμευσης συμβάλλει στη μείωση της εγκληματικότητας. Στα μάτια μας είναι αναμενόμενο να έρχεται η στήριξή του από τον υπουργό Δικαιοσύνης. Η ιδιωτικοποίηση του «σωφρονιστικού συστήματος» είναι μάλλον ένα επόμενο ή μεθεπόμενο βήμα.

Πώς λοιπόν ο υφυπουργός Υγείας να μην υποστηρίζει πως «η δική μας πρόληψη πρέπει να κινηθεί εξωοικογενειακώς με σκοπό να προσεγγίσει αυτή την οικογένεια (...) και αν δεν μπορέσει να συμμορφωθεί, να απομονωθεί»; Να απομονώσουμε λοιπόν το σάπιο μήλο.

Αναπόφευκτα επομένως απουσιάζει στον λόγο του υφυπουργού, καθώς περιγράφει τέτοια περίπλοκα κοινωνικά φαινόμενα, η έννοια της θεραπευτικής παρέμβασης, ενώ αφθονεί «η έγκαιρη ανίχνευση, η καταστολή, ο περιορισμός». Αναφέρει ξεκάθαρα ότι «κοινωνικές δομές πρόληψης υπό αυτή την έννοια δεν μπορούν να υπάρξουν, δηλαδή δεν μπορεί να υπάρξει μία ειδική δομή η οποία θα προλαμβάνει τέτοια φαινόμενα», ενώ στις κοινωνικές υπηρεσίες αποδίδει έναν ρόλο προληπτικής αστυνόμευσης, ως «αισθητήρες του κράτους στην κοινωνία», που θα εντοπίσει αυτές τις οικογένειες και θα τις απομονώσει.

Η κοινωνία δεν υπάρχει. Οι σχέσεις δεν διαμορφώνουν συνειδήσεις. Το ίδιο ισχύει κι αν είσαι φτωχός ή πλούσιος, ας είναι καλά τα γονίδιά σου. Με την ίδια βεβαιότητα επιμένει ότι δεν είναι σύνηθες «κάποιος να αναμορφώσει το αξιακό του σύστημα, να βάλει μυαλό».

Ας μας εξηγήσει ο ψυχίατρος κ. Βαρτζόπουλος με ποιον τρόπο αυτές οι αντιλήψεις μπορούν να χωρέσουν την κατανόηση περίπλοκων κοινωνικών φαινομένων, όπως οι εξαρτήσεις, και ας αναρωτηθούμε όλοι πώς αυτές οι αντιλήψεις μπορεί να εκφράζονται στα σχέδιά του για τις δομές απεξάρτησης και υπηρεσιών ψυχικής υγείας.

Το ερώτημα προφανώς είναι ρητορικό. Οι εργαζόμενοι στην απεξάρτηση γνωρίζουν πόσο συχνά χρειάζεται κανείς να προσεγγίσει φαινόμενα παραβατικών συμπεριφορών με μια θεραπευτική και όχι κατασταλτική λογική. Γνωρίζουν πώς κοινωνικά αίτια, όπως οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές άκρατου ανταγωνισμού και η κοσμοθεωρία περί «ζωώδους φύσης» του ανθρώπου, συντελούν στην εκδήλωση «αντικοινωνικών» και βίαιων συμπεριφορών.

Πώς όμως ένας άνθρωπος που κατανοεί και περιγράφει με τέτοιους όρους την εγκληματικότητα, θα μπορούσε ποτέ να κατανοήσει πόσο περίπλοκη απαιτείται να είναι η θεραπεία; Αυτονόητο λοιπόν είναι να ανησυχούμε ότι η απεξάρτηση θα μετατραπεί σε προγράμματα (υποτιθέμενης) μείωσης της βλάβης με χορήγηση υποκατάστατων και διάλυση οποιασδήποτε θεραπευτικής προσπάθειας. Και βέβαια αναπόφευκτα θυμόμαστε τις πολιτικές που εφαρμόστηκαν στις ΗΠΑ -όπως αναφέραμε και παραπάνω- όπου με το παράλληλο βίαιο κλείσιμο των ψυχιατρείων (που προωθείται και εδώ με το νομοσχέδιο που έχουν έτοιμο Βαρτζόπουλος και Άδωνης) ένα μεγάλο μέρος των φυλακισμένων σε δημόσιες και ιδιωτικές φυλακές είναι, εδώ και χρόνια, ψυχικά πάσχοντες/ουσες, με μόνη θεραπεία, τη φυλακή.

Πώς να χωρέσουν σε αυτόν τον τρόπο σκέψης η περιπλοκότητα της ψυχικής οδύνης και οι απαιτήσεις ενός πολυδιάστατου ψυχοκοινωνικού πλαισίου; Για αυτό και μια σκέψη τόσο μονοδιάστατη και γραμμική αποτελεί ξεκάθαρη απειλή για τις υπηρεσίες ψυχικής υγείας και απεξάρτησης αλλά και για την κοινωνία στο σύνολό της.



*Στοιχεία αντλήθηκαν από το βιβλίο του Rutger Bregman «Ανθρωπότητα μια απροσδόκητα αισιόδοξη ιστορία», Εκδόσεις Κλειδάριθμος, σελ. 318-327.

 

7/5/2024

ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΓΙΑ ΕΝΑ ΠΟΛΥΜΟΡΦΟ ΚΙΝΗΜΑ ΣΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ

 

Τρίτη 23 Απριλίου 2024

1876-2024: όσο να πεις Βαρτζόπουλος

 



"Ένας τρόπος για να βεβαιωθούμε ότι οι άνθρωποι δεν θα κερδίζουν από το έγκλημα,

θα ήταν να αφήσουμε την κυβέρνηση να το διευθύνει".

                                                                                                                                      Ronald Reagan




Θα μπορούσε να είναι ένα απλός συγκριτικός γρίφος για τους υποστηρικτές της άποψης ότι η επιστήμη διαρκώς προοδεύει κοιτώντας μόνο προς ένα καλύτερο μέλλον. Θα μπορούσε να είναι φάρσα αν αυτήν την περίοδο δεν ζούσαμε μια γενοκτονία και την εποχή της "επιστροφής της κανονικότητας". Θα μπορούσε όμως να είναι απλά αναμενόμενο, αν κανείς κοιτάξει το χειμώνα που έρχεται.

Οι πρόσφατες δηλώσεις του υφυπουργού υγείας μας έβαλαν να ξαναμελετήσουμε το έργο του Τσέζαρε Λομπρόζο (1835-1909), παγκοσμίως γνωστού για τις μελέτες και τις θεωρίες του πάνω στο πεδίο της χαρακτηρολογίας και της θεωρίας του περί «εγκληματικού μυαλού». Οι θεωρίες αποτέλεσαν τη βάση για την «εγκληματολογική ανθρωπολογία”. Στον “Εγκληματία Άνθρωπο” (εκδόσεις Κάκτος) διαβάζουμε πως το έγκλημα είναι μια ασθένεια και ο εγκληματίας είναι ο φορέα και ο εγκληματίας είναι μια ανωμαλία στην κοινωνία, που προκαλεί αναστάτωση και βλάβη, ένα κακοσχηματισμένο άτομο, προϊόν και βιολογικών – γενετικών παραγόντων. Κατά το Λομπρόζο η κοινωνία πρέπει να επικεντρωθεί στην έγκαιρη αναγνώριση και παρέμβαση για την πρόληψη της εγκληματικότητας και η κατανόηση της εγκληματικής συμπεριφοράς επιτρέπει την ανάπτυξη αποτελεσματικών πολιτικών. Ο τρόπος που προτείνει είναι μεταξύ άλλων και η αναγνώριση του “εγκληματικού μυαλού” μέσω των φυσικών χαρακτηριστικών, ενώ οι σωματικές ανωμαλίες μπορούν να χρησιμεύσουν ως προειδοποιητικά σημάδια για πιθανή εγκληματική συμπεριφορά. Στο βιβλίο του “Οι Αναρχικοί” ο συγγραφέας προσπαθεί να πείσει, πριν από 128 χρόνια, χρησιμοποιώντας τις "σύγχρονες" μεθόδους της εποχής όπως η βιομετρία, η φρενολογία, η γραφολογία και η κληρονομικότητα, ότι όλοι οι εγκληματίες θα μπορούσαν να γίνουν και αναρχικοί ή, καλύτερα, ότι όλοι οι αναρχικοί είναι εν δυνάμει εγκληματίες. Γι' αυτό και προτείνει δραστικά μέτρα για την αντιμετώπιση του "εσωτερικού εχθρού". Διεθνής αστυνομική συνεργασία, δημόσια διαπόμπευση των συλληφθέντων αναρχικών, επιστημονική μελέτη της κληρονομικότητάς τους (δεν έχει ανακαλυφτεί ακόμη το DNA), στενή συνεργασία δημοσιογράφων, κράτους και αστυνομίας σε θέματα πολιτικής βίας, ειδικά δικαστήρια χωρίς την παρουσία ενόρκων και τις αυστηρότερες ποινές που προβλέπει ο νόμος, ψυχολογικοποίηση των κινήτρων τους (παιδιά από διαλυμένες οικογένειες, ναρκομανείς) ώστε να υπάρχει αποπολιτικοποίηση των δράσεών τους, οργάνωση των νομοταγών πολιτών με τη συνδρομή της αστυνομίας— για τη διάλυση των αναρχικών συγκεντρώσεων.

Σήμερα, 2024, είχαμε την "τύχη" να ακούσουμε έναν υφυπουργό υγείας να ανοίγει πάλι τη συζήτηση, "που κάποιοι βιάστηκαν να πιστέψουν πως έχει κλείσει. Δυστυχώς θα περιοριστούμε σε ένα μικρό μέρος της συνέντευξης που έδωσε στη δημοσιογράφο του Livemedia, Ειρήνη Συράκη. Για όποιον βιάζεται να μιλήσει για “κοπτοραπτρική” ας παρακολουθήσει (καλό κουράγιο) όλο το βίντεο. Λέει λοιπόν ο υφιστάμενος του Άδωνη Γεωργιάδη, μάλλον υπέρμαχος εκείνων των “παλιών καλών εποχών” με τα ροζ και μωβ τρίγωνα με μια πιο "φιλική προς το χρήστη" ψηφιακή εκδοχή:

Πρόληψη σημαίνει να αντιλαμβάνεσαι ποιος είναι ο εγκληματίας και να τον περιορίζεις σύντομα. Εάν αυτός είναι ανήλικος, ενδεχομένως θα προσπαθήσεις κιόλας να τον σωφρονίσεις. Τις περισσότερες φορές τα παιδιά που έχουν μια επιθετική συμπεριφορά γεννιούνται από γονείς που έχουν μια επιθετική συμπεριφορά. Άρα η δική μας η πρόληψη πρέπει να κινηθεί με σκοπό να προσεγγίσει αυτή την οικογένεια και αν δεν μπορέσει να συμμορφωθεί, να απομονωθεί. Όταν κάποιος είναι επιθετικός, είναι επιθετικός επειδή είναι γεννημένος επιθετικός και επειδή ο τρόπος με τον οποίο έχει ζήσει όλα αυτά τα χρόνια ενισχύει αυτή την επιθετικότητα. Εκείνο το οποίο μπορούμε να κάνουμε εμείς, είναι όταν διαπιστώνουμε σε πρώιμη φάση μια τέτοια επιθετικότητα, αυτή την επιθετικότητα να τη βάλουμε μέσα σε κοινωνικά κανάλια, δηλαδή να μη σκοτώνεις ή να μην επιτίθεσαι για να κλέψεις, να επιτίθεσαι στον εχθρό της πατρίδας, ή να επιτίθεσαι στον εχθρό της κοινωνίας. Αλλά όταν κάποιος εκδηλώνει πλέον μια οργανωμένη τέτοια αντικοινωνική, επιθετική, εγκληματική συμπεριφορά, ο σωστός τρόπος είναι η έγκαιρος ανίχνευση και η καταστολή, ο περιορισμός μέσω υπηρεσιών οι οποίες θα λειτουργούν στα πλαίσια της αστυνομίας, του δικαστικού συστήματος. Είχαμε αύξηση των περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας κατά τη διάρκεια της πανδημίας, επειδή ακριβώς οι επιθετικοί χαρακτήρες δεν εκτονώνονται έξω, κλείνονται στο σπίτι και εκεί εκδηλώνουν την επιθετικότητά τους στις γυναίκες τους. Και λέω συνειδητά στις γυναίκες τους, γιατί αντιλαμβάνεστε ότι σε όλη την πανίδα, σε κάθε μορφή εμβίων όντων το αρσενικό είναι πάντοτε επιθετικό. Είναι πιο επιθετικό γιατί αυτό είναι το οποίο στη φύση κυνηγάει την τροφή και αναλαμβάνει την επιθετική διεκδίκησή της ή την άμυνά της. Το θηλυκό είναι για άλλες δουλειές, για να τίκτει και στηρίζει τη μορφή, είτε γίνεται στην αγέλη είτε γίνεται στη δυαδική μορφή που έχουμε στο homo sapiens. Άρα είναι η φύση των πραγμάτων το αρσενικό να είναι το επιθετικό, κατά συνέπεια η έννοια της γυναικοκτονίας πραγματικά έχει μια βιολογική βάση…”

Σεξισμός, βιολογικός ντετερμινισμός, καταστολή και τιμωρία: ένας ολοκληρωτισμός εν εξελίξει στα καλύτερά του.


Βιβλιογραφία

Reagan Ronald, Adler Bill , “The Reagan wit”, Jameson Books, (1981).

Συνέντευξη του Υφ. Υγείας Δ. Βαρτζόπουλου στο Livemedia και στην Ειρήνη Συράκη (2024.04.03) Ανακτήθηκε από https://www.youtube.com/watch?v=sCxnmLtRdtk

Τσέζαρε Λομπρόζο, “Ο Εγκληματίας Άνθρωπος”, μετάφραση: Άννινος Μπάμπης, εκδόσεις Κάκτος, (2002/1876).

Τσέζαρε Λομπρόζο, “Οι Αναρχικοί”, μετάφραση: Μπουζάνης Τάκης, εκδόσεις Ισνάφι, (2011/1894) .




ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΓΙΑ ΕΝΑ ΠΟΛΥΜΟΡΦΟ ΚΙΝΗΜΑ ΣΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ







Δευτέρα 22 Απριλίου 2024

Περί εκπαίδευσης …

 


  Περί εκπαίδευσης …

 

Όλοι αυτοί οι υποκριτές που τυρβάζουν περί κυβέρνησης των αρίστων, επιτελικού κράτους, και ανάγκης να αξιολογούνται οι πάντες και να επιδεικνύουν τις ικανότητες τους εσαεί όχι από κάποια ουσιαστική ανάγκη αλλά για να εγκαθιδρύσουν ένα καθεστώς τρομοκρατίας των από πάνω προς τα κάτω, πυραμιδωτά,  θα πρέπει να απαντήσουν στα εξής ερωτήματα:

- Ο αστυνομικός που είπε την φράση : « Το περιπολικό δεν είναι ταξί» την είπε επειδή την σκέφτηκε εκείνη την ώρα, ή κάποιος κάποια στιγμή του την δίδαξε σε κάποια εκπαίδευση; Και αυτός ο κάποιος μήπως θα συνεχίσει να διδάσκει στις σχολές των αστυνομικών συνεχίζοντας να παίρνει θέσεις εξουσίας και να αξιολογεί τους υφισταμένους του;

- Ο υπουργός παιδείας που ανακοίνωσε περήφανος ότι αυξάνει τις μέρες αποβολής των μαθητών από 3 σε 5 ως μέτρο στα σχολεία και μάλιστα χωρίς καμία πρωτοτυπία επαναφέροντας ένα μέτρο που στο παρελθόν είχε κριθεί ακατάλληλο, πήρε την πρωτοβουλία μόνος του ή συμβουλεύτηκε τους συμβούλους εκπαίδευσης  τους οποίους έχει βάλει τώρα ως αξιολογητές να τρομοκρατούν με την αξιολόγηση τους υφισταμένους συναδέλφους τους;

Μιας και τέτοια μέτρα όχι μόνο δεν αντιμετωπίζουν τα προβλήματα στο σχολικό περιβάλλον αλλά λειτουργούν αποπροσανατολιστικά ως προς τις αιτίες ενός αποτυχημένου εκπαιδευτικού συστήματος, έχουμε δύο εκδοχές:

Είτε έχουμε έναν ασύδοτο υπουργό παιδείας ο οποίος πρέπει να παυθεί από τα καθήκοντα του,είτε έχουμε συμβούλους εκπαίδευσης που του εισηγήθηκαν τέτοιου τύπου μέτρα και οι οποίοι κατά τραγική ειρωνεία θα μεταφέρουν την «σοφία» τους και παρακάτω και μάλιστα με την απειλή της αξιολόγησης.

- Η συγκάλυψη των θανάτων στα Τέμπη, η συγκάλυψη των θανάτων στο ναυάγιο της Πύλου, η στήριξη πολιτικών που φέρνουν πολέμους και θανάτους παιδιών, το μοντέλο ανάπτυξης που ακολουθεί η κυβέρνηση και που έχει ως συνέπεια την καταστροφή του περιβάλλοντος και οι δηλώσεις μετά ότι «δεν φταίμε εμείς για θανάτους που προέρχονται από την κλιματική κρίση»(!), οι εργατικές πιεστικές συνθήκες στο βωμό του κέρδους με αποτέλεσμα την οικονομική εκμετάλλευση και τα όλο και συχνότερα εργατικά ατυχήματα,  οι θάνατοι των συνανθρώπων μας από την διάλυση των νοσοκομείων. Συνδέονται με τα φαινόμενα της βίας που παρατηρούνται στην ελληνική κοινωνία και που τόσο «στοργικά» ασχολείται η κυβέρνηση ; Αυτή όλη η υποκρισία σε μία κοινωνία που η βία κυριαρχεί σε όλους τους τομείς της ζωής, είτε άμεσα είτε έμμεσα, μήπως είναι στα αίτια της παθογένειας που κυριαρχεί στις μέρες μας;  ή είναι θέμα ψυχικής υγείας που χρειαζόμαστε ψυχολόγους και ψυχιάτρους σε κάθε τομέα της ζωής μας ; ώστε η ευθύνη να μετακυλίεται από την οργάνωση της κοινωνίας με ανθρώπινους όρους, στην ατομική ευθύνη του καθένα να επιβιώσει; Όπως εξάλλου είναι το αγαπημένο αφήγημα των κυβερνώντων και η αγαπημένη τους συνήθεια να ενοχοποιούν τους πιο αδύναμους στην αλυσίδα των ευθυνών;

Μήπως οι σύμβουλοι ψυχικής υγείας κολαούζοι της κυβέρνησης δεν έχουν την ικανότητα ή είναι τόσο αλλοτριωμένοι από τις θέσεις εξουσίας που έχουν, που δεν αναδεικνύουν τα πραγματικά αίτια των φαινομένων;

Χαρακτηριστικό παράδειγμα η πρόσφατη δήλωση του υφυπουργού υγείας και μάλιστα κάτω από τον μανδύα της επιστήμης ότι : «επιθετικός γεννιέσαι δεν γίνεσαι», ανασύροντας θεωρητικές θέσεις μέσα από τις πιο μαύρες σελίδες της ψυχιατρικής, της εποχής της γέννησης των ιδρυμάτων, απαλλάσσοντας την κυβέρνηση από το να αναζητήσει τις κοινωνικές αιτίες των φαινομένων και άρα τις δικές της ευθύνες, με μοναδική ευθύνη της να χτίσει δομές που στα λόγια πάντα είναι πρωτοποριακές και στην πράξη χώροι ιδρυματικού αποκλεισμού, στιγματισμού και βαρβαρότητας (καθηλώσεις, ηλεκτροσόκ κ.λ.π). Σε αυτές τις σκοταδιστικές δηλώσεις ως «Πρωτοβουλία» θα επανέλθουμε αναδεικνύοντας όλες τις παραμέτρους τους ιστορικά αλλά και στις μέρες μας.

Μήπως τελικά δεν είναι θέμα ελλείμματος εκπαίδευσης και εξειδίκευσης, αυτό το κυνήγι προσόντων και ανταγωνισμού που πλέον ξεκινάει από την νηπιακή ηλικία των παιδιών, αλλά θέμα εκπαιδευτών;

Μήπως τελικά δεν θέλουν αξιολόγηση οι υπεριξειδικευμένοι άνεργοι και εργαζόμενοι αλλά αυτοί που θέλουν να μας αξιολογήσουν;

Υ.Γ. Ο σημερινός υπουργός επικρατείας που εισήγαγε τον διαγωνισμό ΑΣΕΠ όπου μέσα σε 2 ώρες κοροϊδεύοντας την ελληνική κοινωνία θεωρεί ότι θα αξιολογήσει τους πολίτες αυτής της χώρας που μπορεί να σπούδαζαν χρόνια ολόκληρα παίρνοντας πτυχία, μεταπτυχιακά και διδακτορικά, όταν είχε αναλάβει το υπουργείο γεωργίας είχε δηλώσει ευθαρσώς ότι δεν έχει ασχοληθεί με την γεωργία ούτε μία ώρα αλλά μαθαίνει γρήγορα !

Ποιος θα αξιολογήσει τους αξιολογητές μας;

 

 

ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΓΙΑ ΕΝΑ ΠΟΛΥΜΟΡΦΟ ΚΙΝΗΜΑ ΣΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ 

Παρασκευή 12 Απριλίου 2024

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

 

Η «Πρωτοβουλία για ένα Πολύμορφο Κίνημα στην Ψυχική Υγεία»,

το «Δίκτυο Ακούγοντας Φωνές»,

ο «Συντονισμός για την Δημόσια Ψυχική Υγεία και Απεξάρτηση»

και οι «Συλλογικές Δράσεις Κοινωνικής Αλληλεγγύης για το 18Ανω»

οργανώνουν μια ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ,

την Τετάρτη, 24 Απριλίου, στις 12μ,

στην αίθουσα του Δικηγορικού Συλλόγου Αθήνας, Ακαδημίας 60,

ΓΙΑ ΤΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ ΠΟΥ ΟΛΟΚΛΗΡΩΝΕΙ ΤΗΝ ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΠΕΞΑΡΤΗΣΗΣ

με την ενεργό συμμετοχή σωματείων εργαζομένων σε ψυχιατρεία, νοσοκομεία, συλλόγων ληπτών ψυχιατρικών υπηρεσιών, οικογενειών κ.α. 

 

Πρόκειται για ένα νομοσχέδιο, γραφειοκρατικό τερατούργημα, υπό τον συνηθισμένο, πλέον, ευφημιστικό όρο «ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης», που εδώ και μερικούς μήνες το «διαρρέουν», κάθε φορά σε πιο φραστικά επεξεργασμένη μορφή, προχωράει η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας στην οριστική απεξάρθρωση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας και απεξάρτησης και την πλήρη ιδιωτικοποίησή τους.

Με αυτό το νομοσχέδιο προβλέπεται:

-η άμεση κατάργηση των οργανισμών των δυο (ΨΝΑ, ΨΝΘ) εκ των εναπομεινάντων ψυχιατρείων (το Δρομοκαΐτειο προς το παρόν τους δυσκολεύει ως κληροδότημα που είναι),

-το τσουβάλιασμα όλων των δημόσιων υπηρεσιών ψυχικής υγείας σ’ ένα Εθνικό Δίκτυο Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας (ΕΔΥΨΥ), διαρθρωμένο ανά Υγειονομικές Περιφέρειες (ΠεΔΥΨΥ), που θα «διασυνδέονται άμεσα επιστημονικά, λειτουργικά και εκπαιδευτικά…» με όλους τους «διασυνδεόμενους, συνεργαζόμενους και εποπτευόμενους φορείς», δηλαδή, με φορείς υπηρεσιών ψυχικής υγείας ιδιωτικού δικαίου κερδοσκοπικού -ιδιωτικές κλινικές - και «μη» κερδοσκοπικού χαρακτήρα – ΜΚΟ- αλλά και ιδιώτες επαγγελματίες ψυχικής υγείας (ψυχιάτρους, παιδοψυχιάτρους κλπ). Πράγμα που πρακτικά σημαίνει σπρώξιμο των αιτούντων την όποια φροντίδα από τον διαλυόμενο δημόσιο τομέα στον ιδιωτικό τομέα. Για όποιον έχει να πληρώσει, σε ιδιωτική κλινική … όποιος δεν έχει, στο δρόμο.

Δεν προβλέπεται τίποτα για δημιουργία κοινοτικών υπηρεσιών.

Αναφέρει σε πολλά σημεία την συγχώνευση και κατάργηση υπαρχόντων υπηρεσιών και, ως δημιουργία «νέων», το μόνο που προβλέπεται είναι η σύσταση περίκλειστων τμημάτων σε μια πρωτοφανούς χαρακτήρα κατασταλτική λογική : τμήματα «μέσης» και «υψηλής ασφαλείας», ειδικά τμήματα για τα λεγόμενα «δυσίατα» περιστατικά κλπ.

Αναφορικά με τον τομέα των Εξαρτήσεων, μέσω του απροσχημάτιστα Ιδιωτικού Δικαίου χαρακτήρα του οργανισμού - «Εθνικός Οργανισμός Πρόληψης και Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων» (ΕΟΠΑΕ) - που θέλουν να ιδρύσουν, μέσα στον οποίο θα τσουβαλιάσουν όλα τα υπάρχοντα προγράμματα απεξάρτησης, τα πράγματα είναι ακόμα πιο σαφή ως προς την στόχευση: η έμφαση στα προγράμματα υποκατάστασης και «μείωσης της βλάβης» - ο όρος «στεγνό πρόγραμμα» δεν αναφέρεται ούτε μια φορά. Σκοπός του νομοσχεδίου είναι, την επομένη της ψήφισής του, να μην υπάρχει ούτε 18Ανω, ούτε κανένα στεγνό πρόγραμμα, όπως αυτά στο ΨΝΘ και στην Κέρκυρα.

Και όσο για το προσωπικό των υπηρεσιών ψυχικής υγείας και της απεξάρτησης (που είναι ήδη, εδώ και πολύ καιρό, δραματικά υποστελεχωμένες), αυτό που προοιωνίζει το νομοσχέδιο είναι η περαιτέρω υποστελέχωση και οι μετακινήσεις προσωπικού, κυρίως νοσηλευτικού (αλλά και διοικητικού και τεχνικού), όπου θα κρίνει ο έχων την απόλυτη εξουσία διευθυντής του όποιου ΠΕΔΥΨΥ.

Το νομοσχέδιο αυτό οδηγεί στα άκρα την υπάρχουσα, ήδη αβίωτη, κατάσταση στο χώρο της ψυχικής υγείας, αποτελεί μια κυριολεκτικά «δολοφονία της ψυχικής υγείας», κινούμενο σε διαμετρικά αντίθετη κατεύθυνση από αυτό που απαιτείται για ένα πλαίσιο και μια λειτουργία πραγματικά θεραπευτικών πρακτικών, δηλαδή, για το ξεπέρασμα των πρακτικών και της κουλτούρας της καταστολής και του εγκλεισμού, μέσα από την δημιουργία ενός ολοκληρωμένου και κοινοτικά βασισμένου συστήματος υπηρεσιών ψυχικής υγείας, για την ολόπλευρη στήριξη των ατόμων με προβλήματα ψυχικής υγείας μέσα στον κοινωνικό ιστό, ενάντια σε κάθε λογική ιδιωτικοποίησης, με εξασφαλισμένη την διατήρηση των θέσεων εργασίας και περαιτέρω μαζικές προσλήψεις προσωπικού.






Κυριακή 31 Μαρτίου 2024

Εκδήλωση-συζήτηση της Πρωτοβουλίας ‘Ψ’ Ενάντια στο νομοσχέδιο για την διάλυση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας και της απεξάρτησης. Για ποιο σύστημα ψυχικής υγείας και ποια ψυχιατρική παλεύουμε και διεκδικούμε

 



Εκδήλωση-συζήτηση της Πρωτοβουλίας ‘Ψ’

Ενάντια στο νομοσχέδιο για την διάλυση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας και της απεξάρτησης

Για ποιο σύστημα ψυχικής υγείας και ποια ψυχιατρική παλεύουμε και διεκδικούμε

το Σάββατο, 6 Απριλίου, 7.30 μμ, στο χώρο μας στην οδό Αιθαλίδου 11, κοντά στο σταθμό του μετρό Αγ. Ιωάννης


Καθώς είναι επικρεμάμενη, από μέρα σε μέρα, η επίσημη δημοσιοποίηση του νομοσχέδιου για την περαιτέρω διάλυση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας και απεξάρτησης και, επομένως, η ανάγκη για περαιτέρω οργάνωση και κλιμάκωση των αντιστάσεών μας καθώς, και των στοχεύσεων που θάπρεπε να έχουν οι διεκδικήσεις μας, για ποιο σύστημα ψυχικής υγείας παλεύουμε, για ποια ψυχιατρική, καλούμε όλες και όλους στη ανοιχτή συζήτηση που οργανώνει η Πρωτοβουλία για ένα Πολύμορφο Κίνημα στην Ψυχική Υγεία, με επίκεντρο αυτές τις θεματικές.


Σαν ένα πρώτο υλικό για αυτή τη συζήτηση παραθέτουμε, κατ΄ αρχήν, τη φράση του Φράνκο Μπαζάλια:

«Η ανάρρωση [του ασθενή] έχει ένα κόστος, συχνά πολύ υψηλό και είναι, ως εκ τούτου, ένα γεγονός πιο πολύ οικονομικο-κοινωνικό παρά τεχνικο-επιστημονικό».


Εν συνεχεία την τοποθέτηση του Peppe del Acqua (ενός των εκ των διαδόχων του στη διεύθυνση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας της Τεργέστης) για το ποια και πώς μπορεί να είναι μια «πραγματική θεραπευτική φροντίδα», πάνω σε ποια βάση μπορεί αυτή να υπάρξει:

«H συνάντηση, η υποδοχή, η μείωση των αποστάσεων ανάμεσα στους λειτουργούς και τους ανθρώπους που βιώνουν την εμπειρία μιας ψυχικής διαταραχής θέτουν υπό συζήτηση τους τρόπους, τους χρόνους και τους τόπους της "ψυχιατρικής" δραστηριότητας και η επαναληπτικότητα, η απόσπαση, η αντικειμενοποίηση, η αναπαραγωγή των ιεραρχιών δεν φαίνονται πλέον ανεκτές.

Αλλάζει ριζικά η διάσταση του χρόνου και του τόπου: δεν είναι πλέον οι τόποι και οι χρόνοι της κλινικής, αλλά οι τόποι και οι χρόνοι των προσώπων, και αυξάνεται η ορατότητα του ατόμου που αρχίζει να αφηγείται και να ζει την ιστορία του.

Είναι έτσι που μάθαμε ότι ο χρόνος της κλινικής, της ασθένειας (και της ψυχιατρικής), αν όχι εχθρικός, είναι αρκετά διαφορετικός από τον χρόνο της ζωής των προσώπων.

Στην κοινότητα, η σχέση μιας υπηρεσίας ψυχικής υγείας με τα πρόσωπα πρέπει να μπορεί να διαρκέσει ακόμα και μια ζωή, χωρίς, εξαιτίας αυτού, η ίδια η ζωή να ορίζεται ως ασθένεια, χρονιότητα, ανίατο. Το ψυχιατρικό νοσοκομείο απαιτούσε άπειρο χρόνο (κι΄ όχι λιγότερο η ψυχανάλυση και η ψυχοθεραπεία). Στις υπηρεσίες που αναπτύχθηκαν με κόπο στην Ιταλία, η διάσταση του χρόνου πρέπει, αντιθέτως, να καταφέρει να αναπτύξει την ικανότητα να στέκεται κοντά στις εξαιρετικά επείγουσες ανάγκες και να διατηρεί για μακρά περίοδο χρόνου τη συνάντηση και τη σχέση με τα πρόσωπα.

Στην Τεργέστη, το να πάμε στους δρόμους, στις πολυκατοικίες, στα σπίτια, στις γειτονιές, μας επέτρεψε να ανακαλύψουμε αδιανόητους και πλούσιους σε νόημα τόπους όπου είναι δυνατόν να έρθουμε πιο κοντά στον άλλον ακόμα και σε μια απροσδόκητη, και τελικά επωφελή, θεραπευτική εμπειρία. Έχει γίνει πιο φανερό από ποτέ ότι καθαυτό τόπος της ανάληψης ευθύνης, της φροντίδας, της αποκατάστασης, δεν υπάρχει, και ως εκ τούτου μπορεί να είναι μόνο ένας τόπος που πρέπει να τον επινοήσουμε, να τον οραματιστούμε στις καθημερινές σχέσεις, να τον οικοδομήσουμε μέσα από την αναγνώριση των υποκειμένων, των εξουσιών, των θεσμών που συνθέτουν αυτή την κοινότητα. Και έτσι ο τόπος της φροντίδας φαίνεται να βρίσκεται ακριβώς στο κατώφλι των σπιτιών των ανθρώπων. Όπως και στο κατώφλι του Κέντρου Ψυχικής Υγείας».


Και, τέλος, τη φράση του Φράνκο Ροτέλλι, που είχε μετασχηματίσει τον, ενσωματωμένο στην πόλη, χώρο του πρώην ψυχιατρείου της Τεργέστης, εκτός από χώρο συνεταιρισμών, πανεπιστημιακών σχολών και άλλων υπηρεσιών, και σε έναν τεράστιο κήπο, γεμάτο τριαντάφυλλα και γαρύφαλλα, με όλο τον συμβολισμό που αυτή η φράση ενσαρκώνει:

"Ν΄ ακουμπάμε στη γη, να ποτίζουμε τα λουλούδια, ν΄ αλλάζουμε τα πράγματα".


Τετάρτη 6 Μαρτίου 2024

ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ

 

 
 

 
Η "Πρωτοβουλία για ένα Πολύμορφο Κίνημα στην Ψυχική Υγεία" και ο "Συντονισμός για την Δημόσιο Ψυχική Υγεία και Απεξάρτηση" καλούν όλες και όλους στην εκδήλωση-συζήτηση την Πέμπτη, 14/3, στις 7 μμ, στον ελεύθερο κοινωνικό χώρο Αλταϊ, Θεμιστοκλέους 65, στα Εξάρχεια, 
 
για το ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ/ΤΕΡΑΤΟΥΡΓΗΜΑ των Δ. Βαρτζόπουλου και Α. Γεωργιάδη, που στοχεύει στην
                               
ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΗΣ ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΠΕΞΑΡΤΗΣΗΣ, 
 
ΚΑΤΑΣΤΟΛΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΗ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ.

Ομιλητές θα είναι:
 
Λυκούργος Καρατζαφέρης, ψυχίατρος
Κατερίνα Μάτσα, ψυχίατρος, π. Δ/ντρια 18Ανω
Μαρία Μεταξά, ψυχολόγος, ΨΝΑ
Θανάσης Αντωνίου, ψυχίατρος

Συντονίζει ο Θόδωρος Μεγαλοοικονόμου

Θα γίνουν παρεμβάσεις από ΣΟΨΥ Κορυδαλλού, το σωματείο Αυτοκεπροσώπηση, άτομα του 18 Ανω και άλλους/ες.
 
Θα γίνει προβολή του ντοκιμαντέρ, οι "Επιζώντες", του Σταύρου Ψυλλάκη.
 
 
ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΓΙΑ ΕΝΑ ΠΟΛΥΜΟΡΦΟ ΚΙΝΗΜΑ ΣΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ