ΤΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΙΣ «ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΠΙ ΧΑΡΤΟΥ» ΓΙΑ ΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΤΟ ΜΠΛΟΚΑΚΙ, Η ΚΑΤΑΣΤΡΑΤΗΓΗΣΗ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ, ΤΟ ΒΙΑΙΟ ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΤΩΝ ΨΥΧΙΑΤΡΕΙΩΝ

Σε ανακοίνωση της «Πρωτοβουλίας για ένα Πολύμορφο Κίνημα στην Ψυχική Υγεία», στις 25/4, το νομοσχέδιο για την λεγόμενη «διοικητική μεταρρύθμιση στην Ψυχική Υγεία» χαρακτηριζόταν  ως «ασκήσεις επί χάρτου», καθώς, όπως επισημαινόταν, δεν  αγγίζει καθόλου την υπάρχουσα, κατασταλτική, και καταρρέουσα λόγω των διαδοχικών μνημονίων, κατάσταση στην Ψυχική Υγεία, αποσκοπώντας, απλώς, σε μια διοικητική ανακύκλωση του υπάρχοντος, αφήνοντας άθικτη όχι απλώς την υπάρχουσα κατάσταση, αλλά την ίδια την διαδικασία περαιτέρω  κατάρρευσης, απεξάρθρωσης και εκβαρβαρισμού της.

Στην ανακοίνωση αυτή επισημαινόταν ότι το νομοσχέδιο περιορίζεται στην κατάργηση των Τομεακών Επιτροπών του ν. 2716/99 (που ποτέ δε λειτούργησαν επί της ουσίας) και στην συγκρότηση νέων, με διαφορετική σύνθεση, οι οποίες θα υπάγονται στις νεοδημιουργούμενες επιτροπές σε επίπεδο Περιφέρειας (και αυτές, εν συνεχεία, στο Υπουργείο Υγείας), χωρίς, ωστόσο, στο ελάχιστο να θίγεται ο τρόπος λειτουργίας του κυρίαρχου συστήματος, η κουλτούρα και η πρακτική του. Χωρίς, δηλαδή, ύστερα από 30 χρόνια υποτιθέμενης «μεταρρύθμισης», να γίνεται έστω και το παραμικρό βήμα στην κατεύθυνση της οργάνωσης και της έμπρακτης εφαρμογής και λειτουργίας της Τομεοποίησης, δηλαδή, της δημιουργίας του «ολοκληρωμένου δικτύου κοινοτικών υπηρεσιών» (εναλλακτικών στον εγκλεισμό και με άξονα το Κέντρο Ψυχικής Υγείας), που θα έχει την ευθύνη για απάντηση στο σύνολο των αναγκών ψυχικής υγείας του πληθυσμού μιας συγκεκριμένης περιοχής (όχι μεγαλύτερης από 100.00 κατοίκους). Και τονιζόταν ότι, χωρίς την λειτουργία των υπηρεσιών στη βάση του «Τομέα ευθύνης», οι Τομεακές Επιτροπές δεν έχουν νόημα ύπαρξης. Επισημαινόταν, τέλος, η ρητή αναφορά, που γίνεται στο νομοσχέδιο, στις αρμοδιότητες των Περιφερειών (στις οποίες προβλέπεται να περιέλθουν οι όποιες υπάρχουσες υπηρεσίες), μεταξύ των άλλων, εκτός από σύσταση υπηρεσιών, να μπορούν ν΄ αποφασίζουν για «την μείωση, την συγχώνευση, την μετακίνηση προσωπικού, με απόσπαση ή μετάταξη» - αρμοδιότητες απαραίτητες για στην άσκηση πολιτικών δημοσιονομικής προσαρμογής.

Και ήλθε η τελική μορφή του νομοσχεδίου, που βγήκε και στη γνωστή διαδικτυακή «διαβούλευση», με τον συνήθη γαλαξία άρθρων και τροπολογιών, κάποιες εκ των οποίων, που σχετίζονται και με το υποτιθέμενο «κυρίως θέμα», αποκαλύπτουν αυτό που (μπορεί να) κρύβεται ακόμα και πίσω από μια «άσκηση επί χάρτου».

Είναι, αφενός, το άρθρο 22 (που δεν χρειάζεται κανένα σχολιασμό ως προς το τι σημαίνει για την πάλαι ποτέ «πλήρη και αποκλειστική απασχόληση»), το οποίο αναφέρεται στην δυνατότητα πρόσληψης (και από τα δημόσια νοσοκομεία) όλων των λειτουργών υγείας (γιατρών, νοσηλευτών, ψυχολόγων, κοινωνικών λειτουργών κλπ) με μπλοκάκι, και, αφετέρου, το άρθρο 44, που αναφέρεται στο νέο ρόλο που αποδίδεται στην ΑΕΜΥ (Ανώνυμη Εταιρεία Μονάδων Υγείας), μια ΔΕΚΟ η οποία ιδρύθηκε το 2004 για την «άμεση μετα-ολυμπιακή αξιοποίηση της Πολυκλινικής του Ολυμπιακού Χωριού» και ανασύρεται από το νομοτεχνικό μπαούλο ως εργαλείο της περαιτέρω ιδιωτικοποίησης της Ψυχικής Υγείας.

Το άρθρο 44 αναφέρεται στην διεύρυνση του ρόλου της ΑΕΜΥ ως προς την ίδρυση και λειτουργία, καθώς και την συνέχιση της λειτουργίας Μονάδων Ψυχικής Υγείας.

Στην ΑΕΜΥ ανατίθεται και ρόλος στο προσφυγικό για παροχή υπηρεσιών υγείας στα ποικίλα κέντρα «φιλοξενίας»/κράτησης, στην χρησιμοποίηση ευρωπαϊκών κονδυλίων στους «τομείς του Ασύλου, της Μετανάστευσης και της Ενταξης», αλλά δεν υπάρχει άλλη ειδική αναφορά στο πώς θα χρησιμοποιηθεί εν προκειμένω, αφήνοντας το ζήτημα ανοιχτό για «πάσα χρήσιν».

Αλλά για την Ψυχική Υγεία τα πράγματα είναι κάπως πιο συγκεκριμένα. Κατ΄ αρχήν, μιλάει για «Μονάδες Ψυχικής Υγείας» χωρίς να προσδιορίζει αν είναι δημόσιες, ή ιδιωτικές (ΜΚΟ), ή και τα δυο. Μονάδα Ψυχικής Υγείας είναι πχ, ένα ΚΨΥ, ή ένα οικοτροφείο, που, όμως, μπορεί να είναι δημόσιο ή ιδιωτικό.

Βέβαια, γνωρίζουμε ότι πιθανό να επικρέμανται εξελίξεις ως προς κάποιες ΜΚΟ (μόνο για κάποιες λίγες από τις πολλές) με βεβαρημένο ιστορικό κατάχρησης κονδυλίων (εκατομμυρίων) σε υποθέσεις που, ύστερα από αναβολές ετών, πιθανόν, παρά τη θέληση και των νυν κυβερνώντων, να μη μπορούν, πλέον, παρά να πάρουν την δικαστική οδό, πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει να υπάρξει διάδοχο σχήμα να αναλάβει τις μονάδες τους για μη κλείσουν (τουλάχιστον άμεσα).

Εύλογη υπόθεση, αν και τίποτα δεν ανακοινώνει και η τωρινή κυβέρνηση για τα σκάνδαλα των ΜΚΟ ψυχικής υγείας, που η θέση τους, ως σκανδάλων, είναι πάντα μεταξύ παραγραφής και ανακίνησης, για να τηρηθούν τα όποια προσχήματα (και να χρησιμεύουν ως άλλοθι για να περάσουν άλλα αντιδραστικά μέτρα). Κάποιες άλλες μπορεί να καταρρεύσουν λόγω κόπωσης, υποχρηματοδότησης, χρεωκοπίας. Το σίγουρο είναι ότι οι εργαζόμενοι (δεν μιλάμε, φυσικά, για την τύχη των ασθενών), βάσει του άρθρου 44 για την ΑΕΜΥ, θα μπορούν να συνάψουν μόνο απευθείας ατομικές συμβάσεις έργου με την ΑΕΜΥ, το πολύ για ένα χρόνο, χάνοντας όλα τα δικαιώματά τους. Μετά, η ΑΕΜΥ θα μπορεί να προλαμβάνει όποιον και όσους θέλει, και με τους όρους που θέλει.

Τέλος, στην τελευταία, την παράγραφο 4 του άρθρου 44, θεσμοθετείται η  δυνατότητα απόσπασης υπαλλήλων του δημοσίου στην ΑΕΜΥ (με όρους μισθοδοσίας που ισχύουν στην ΑΕΜΥ).

Και είναι μ΄ αυτό που «κλείνει ο κύκλος». Καθώς, από τη μια, δεν προσδιορίζεται αν η Μονάδα Ψυχικής Υγείας είναι του δημόσιου ή του ιδιωτικού τομέα, ενώ, από την άλλη, επιτρέπεται η απόσπαση δημοσίων υπαλλήλων, είναι πολύ πιθανόν η ΑΕΜΥ να γίνει το εργαλείο του βίαιου κλεισίματος των ψυχιατρείων (χωρίς, δηλαδή, ολοκληρωμένο, και τομεοποιημένο, δίκτυο υπηρεσιών εναλλακτικών στον εγκλεισμό) που η τωρινή ηγεσία του Υπουργείου (σύμφωνα και με πρόσφατες δηλώσεις του Α. Ξανθού στην εφημερίδα «Αυγή») έχει συμφωνήσει να υλοποιήσει, απλώς με πιο αργούς ρυθμούς από τους θερμόαιμους του πάλαι ποτέ Διοικητή του ΨΝΑ Π. Θεοδωράκη.

Το νομοσχέδιο για την «διοικητική μεταρρύθμιση της Ψυχικής Υγείας», αυτή η φαρσοκωμωδία μεταρρύθμισης, έρχεται πιθανώς ως «δίχτυ ασφαλείας» μιας επερχόμενης κατάρρευσης κάποιων ΜΚΟ (αλλά, όπως και νάχει, κατάρρευσης), πρωτίστως, όμως, ως εργαλείο περαιτέρω ιδιωτικοποίησης της Υγείας (κατάργησης δημόσιων υπηρεσιών, ελαστικές σχέσεις εργασίας, πεντάμηνα κλπ) και κλεισίματος των ψυχιατρείων με όρους νεοφιλελεύθερης απονοσοκομειοποίησης.

Το νομοσχέδιο αυτό δεν πρέπει να περάσει.

6/6/2016

    

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ