Θ. ΜΕΓΑΛΟΟΙΚΟΝΟΜΟΥ: ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ, ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΛΗΣΗ, ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΙΣΗΓΗΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΝΟΜΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ «ΑΚΟΥΣΙΑ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗ»

Στην εισηγητική έκθεση του Σχεδίου Νόμου γα την «Ακούσια ψυχιατρική περίθαλψη», που αναρτήθηκε στη Διαύγεια, στις 8 Μαίου 2019, παρατήρησα ότι χρησιμοποιούνται ως αναφορά δυο δημοσιευμένες εργασίες (στα «Τετράδια Ψυχιατρικής»), στις οποίες υπάρχει το όνομά μου. Μια συλλογική, που παρουσιάστηκε στο 20^ο συνέδριο της ΕΨΕ το 2008 (από μέλη της θεραπευτικής ομάδας του ΚΨΥ Αγ. Αναργύρων) και μια αποκλειστικά δική μου, που επικεντρώνει στο έμπρακτο, τότε, εγχείρημα, μέσω του εν λόγω ΚΨΥ, για μια κοινοτικά βασισμένη παρέμβαση, στην κατεύθυνση της ριζικής αμφισβήτησης του εγκλεισμού και του όποιου καταναγκασμού των χρηστών των υπηρεσιών. 

Και γίνεται, μάλιστα, χρήση ενός αποσπάσματος αυτού του κειμένου, που αναφέρεται στην κομβικής σημασίας ανάγκη του ξεπεράσματος «των πρακτικών της ιδρυματικής βίας», ακριβώς στην παράγραφο όπου επιχειρείται η θεμελίωση της νεοεισαγόμενης στην Ελλάδα άκρως κατασταλτικής πρακτικής της «υποχρεωτικής θεραπείας στην κοινότητα». Διαστρεβλώνοντας, δηλαδή, πλήρως και  συνειδητά, το νόημα του κειμένου στο οποίο παραπέμπει, χρησιμοποιώντας ένα χειραφετητικό θεραπευτικό πρόταγμα ως φύλλο συκής, ως φραστικό περιτύλιγμα της διάχυσης αυτών των ιδρυματικών πρακτικών (του εξαναγκασμού, της θεραπείας ως αμετάκλητα εξουσιαστικής πρακτικής) όχι, πλέον, μόνο μέσα στο ίδρυμα, αλλά μέσα σε όλη την κοινωνία. 

Θεωρώ ότι θα γνωρίζουν, όλα τα μέλη της ομάδας που συνέταξαν αυτό το «νέο» νομοθέτημα (που, όπως ανέκαθεν, δεν θ΄ ακουμπήσει στο ελάχιστο τις ασκούμενες πρακτικές και διαδικασίες παντελούς στέρησης των δικαιωμάτων ψυχικά πασχόντων) ότι, μέσα και από τις συλλογικότητες που λειτουργώ, έχω ταχθεί, εγγράφως και ονομαστικά, διαμετρικά αντίθετος στην «υποχρεωτική θεραπεία στην κοινότητα». Και μάλιστα, όχι μόνο τώρα που προετοιμαζόταν ως νομοθέτημα αλλά και πριν λίγα χρόνια, όταν τα ίδια τα μέλη της επιτροπής και άλλοι την παρουσίαζαν, πιέζοντας για την εφαρμογή της, μέσα από διάφορα ψυχιατρικά συνέδρια.

Γνωρίζουμε πολύ καλά το «ιστορικό» της «υποχρεωτικής θεραπείας στην κοινότητα»: από τις ΗΠΑ με την βίαιη απονοσοκομειοποίηση και το πέταγμα των ασθενών στο δρόμο, μέχρι τις γνωστές νεοθατσερικές πολιτικές του Μπλερ στην Μ. Βρετανία, ή και στη Σουηδία (με τις υποχρεωτικές στειρώσεις των ψυχικά πασχόντων μέχρι πριν μερικές δεκαετίες). Σημειωτέον μάλιστα δεν εφαρμόζεται καν (τουλάχιστον ακόμα) σε όλες τις χώρες της Ευρώπης. 

Στο «πειραματόζωο», όμως, των ποικίλων μνημονιακών και «μετα»-μνημονιακών εφαρμογών, έχει βρει, από καιρού, πρόθυμους οπαδούς. Το επιχείρημα, στην ουσία του και όχι στα φραστικά του σερβιρίσματα, υποτίθεται ότι είναι «η μείωση των ακούσιων νοσηλειών» και, φυσικά, των ράντζων  (με ακόμα πιο γρήγορο εξιτήριο, ή μη εισαγωγή, αλλά με την υποχρέωση, μέσω εισαγγελέα, «να παίρνεις τα φάρμακα σου»-γιατί, φυσικά, «καμιά άλλη θεραπεία δεν υπάρχει»). 

Φτωχή σκέψη, ακόμα πιο φτωχό το αποτέλεσμα. Γιατί είναι γνωστό, εδώ και χρόνια, ότι η «υποχρεωτική θεραπεία στην κοινότητα» απέτυχε πλήρως στον διακηρυγμένο στόχο της, που ήταν πάντα η (νεοφιλελεύθερης λογικής) μείωση των ακούσιων νοσηλειών. Στην Αγγλία, πχ, τα ποσοστά των ακούσιων νοσηλειών έχουν φτάσει σε πρωτοφανή ύψη.

Σε κάθε περίπτωση, παρακαλώ πολύ την ομάδα που συνέταξε το νομοσχέδιο, την Δ/νση Ψυχικής Υγείας, τον ΓΓ και ίσως και τον υπουργό τον ίδιο, να αφαιρεθεί το όνομά μου από την εισηγητική έκθεση του νομοσχεδίου. 

Δεν επιθυμώ να έχω καμιά σχέση με αυτό το ανοσιούργημα.

8/5/2019

Θ. Μεγαλοοικονόμου